sprawie skazanego J. G. na skutek jego wniosku o wydanie wyroku łącznego ustalił, że J. G. został skazany następującymi prawomocnymi wyrokami: 1. Sądu Rejonowego w L. z dnia 13 czerwca 2003 r., sygn. akt IX K 253/03, za czyny popełnione: - w nocy z 4/5 grudnia 2002 r. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art 279 § 1 k.k. i art. 64 § 2 W wyroku NSA z 21 lutego 2007 r. (sygn. II OSK 377/06, LEX nr 337479) przyjęto, że wycofanie przez stronę wniosku o wszczęcie postępowania skutkuje jego bezprzedmiotowością, która wymaga W trybie przewidzianym w art. 387 KPK dopuszczalne jest tylko wydanie wyroku skazującego, a nie wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne. (KZP 7/00 – postanowienie SN – Izba Karna z dnia 17-05-2000) PONOWNE PRZESŁUCHANIE OSKARŻONEGO PO WYŁĄCZENIU SPRAWY DO ODRĘBNEGO ROZPOZNANIA A DOPUSZCZALNOŚĆ ZGŁOSZENIA WNIOSKU O SKAZANIE Gdyby jednak nie doszło do uwzględnienia wniosku prokuratora z innych powodów niż wyżej wymienione, a w sprawie nadal zachodziły przesłanki wskazane w art. 335 kpk, możliwe staje się złożenie wniosku o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków, o którym mowa w art Co należy załączyć do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności? Składając do Sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności musisz załączyć odpis tytułu egzekucyjnego. Jeśli jednak zdarzy się sytuacja, że go nie posiadasz, możesz wówczas wystąpić o wydanie odpisu orzeczenia we wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. W pewnych Zażalenie należy wnieść w przeciągu 7 dni od dnia otrzymania postanowienia o umorzeniu postępowania lub o odmowie jego wszczęcia. Termin liczymy od dnia następnego po dniu, w którym doręczono nam przesyłkę, np. jeżeli odebraliśmy postanowienie w dniu 10 stycznia 2017 roku, to upływ 7-dniowego terminu nastąpi z końcem dnia 17 . (ONA29)Mam pytanie, czy w Trybunale Konstytucyjnym znajdę wydania ponownego wyroku łącznego? kto wie proszę o szybciutką nie znajdę, to gdzie są informacje dotyczące w jakich okolicznościach można się jeszcze raz starać o :-) ;-) ;-) ;-)POSTANOWIENIE Z DNIA 4 LISTOPADA 2003 R. V KK 233/03 Brak warunków do wydania wyroku łącznego, w rozumieniu art. 572 to nie tylko brak przesłanek materialnoprawnych określonych art. 85 niezbędnych do orzeczenia kary łącznej, lecz również sytuacja, w któ-rej wydanie wyroku łącznego byłoby możliwe po rozwiązaniu wcześniej orzeczonej kary łącznej, ale zastosowanie połączenia innych niż poprzed-nio kar nie byłoby dla skazanego korzystniejsze. Przewodniczący: sędzia SN H. Gradzik (sprawozdawca). Sędziowie SN: A. Siuchniński, SA J. Żywolewska-Ławniczak del. do SN. Prokurator Prokuratury Krajowej: S. Szustakiewicz. Sąd Najwyższy w sprawie Marcina G., o wydanie wyroku łącznego, po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 4 listopada 2003 r., kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego od postanowienia Sądu Rejonowego w J. z dnia 18 listopada 2002 r. o d d a l i ł kasację (...) U Z A S A D N I E N I E Marcin G. złożył do Sądu Rejonowego w J. wniosek o wydanie wyro-ku łącznego, obejmującego skazania orzeczone wobec niego w następują-cych wyrokach: 1) Sądu Rejonowego w J. z dnia 30 października 2000 r. za przestępstwo z art. 280 § 1 popełnione w dniu 31 maja 2000 r. - na kary 2 lat po-zbawienia wolności i 50 stawek dziennych grzywny; 2) Sądu Rejonowego w J. z dnia 3 lipca 2001 r., którym wymierzono mu łączną karę 3 lat pozbawienia wolności w rezultacie skazania: a) za ciąg przestępstw popełnionych w okresie od sierpnia 1999 r. do września 2000 r., kwalifikowanych z art. 13 § 1 w zw. z art. 282 i art. 91 § 1 - na karę 3 lat pozbawienia wolności; za ciąg przestępstw popełnionych w okresie od dnia 4 do dnia 7 stycznia 2001 r., kwalifikowanych z art. 275 § 1 i 276 w zw. z art. 11 § 2 i art. 81 § - na karę 1 roku pozbawienia wolności; c) za przestępstwo z art. 278 § 1 popełnione w dniu 9 stycznia 2001 r. - na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd Rejonowy w J., postanowieniem z dnia 18 listopada 2002 r., na podstawie art. 572 umorzył postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego. W uzasadnieniu postanowienia stwierdzono, że zacho-dzą, co prawda, warunki do wydania wyroku łącznego obejmującego ska-zanie wyrokiem w sprawie z 2000 r. i skazanie w sprawie z 2001 r.,za ciąg przestępstw popełnionych w okresie od sierpnia 1999 r. do września 2000 r., lecz przyjęcie wskazanego połączenia w wyroku łącznym nie poprawiło-by sytuacji skazanego. Sąd Rejonowy uznał bowiem, że w wyniku takiego połączenia skazań, kara łączna za oba przestępstwa nie powinna być niż-sza niż 4 lata pozbawienia wolności. Połączenie dwóch pozostałych ska-zań dałoby z kolei łączną karę roku pozbawienia wolności, nawet przy za-stosowaniu pełnej absorpcji. Wymiar obu kar łącznych nie byłby zatem w sumie niższy od kar orzeczonych w prawomocnych wyrokach. Marcin G. nie zaskarżył postanowienia o umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego. Uprawomocniło się ono w postę-powaniu pierwszoinstancyjnym. Od tego prawomocnego postanowienia Prokurator Generalny wniósł kasację w trybie art. 521 Zarzucił rażące i mające wpływ na treść orzeczenia, naruszenie przepisu art. 572 polegające na umorzeniu, w oparciu o tenże przepis, postępowania o wydanie wyroku łącznego, mi-mo iż istniały warunki do wydania takiego wyroku. W uzasadnieniu utrzy-mywał, że stanowisko wyrażone przez Sąd Rejonowy jest oczywiście błęd-ne, gdyż istnieje zasadnicza sprzeczność pomiędzy stwierdzeniem, że za-chodzą przesłanki do wydania wyroku łącznego a powołaniem art. 572 jako podstawy prawnej zapadłego rozstrzygnięcia. Przepis ten na-kazuje bowiem umorzenie postępowania jedynie w razie ,,braku warunków do wydania wyroku łącznego". W konkluzji Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w J. Sąd Najwyższy zważył, co następuje: Istotnie, w myśl art. 572 sąd wydaje postanowienie o umorze-niu postępowania w przedmiocie wyroku łącznego tylko wtedy, gdy nie ma warunków do wydania wyroku łącznego. Podejmując taką decyzję proce-sową Sąd Rejonowy stwierdził, jak wyżej podniesiono, że w odniesieniu do dwóch, spośród czterech przestępstw, objętych wnioskiem skazanego o wydanie wyroku łącznego, zachodzi zbieg realny spełniający przesłanki określone w art. 85 Uznał zarazem, że nie przesądza to jeszcze o po-winności uwzględnienia wniosku o wydanie wyroku łącznego. Analizując sytuację Marcina G., ukształtowaną wcześniej treścią dwóch skazujących go wyroków, Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że połączenie wyro-kiem łącznym skazań za przestępstwa, o których mowa, nie leżałoby w in-teresie skazanego i dlatego właśnie nie ma warunków do wydania takiego wyroku. Autor kasacji zakwestionował przyjęte w zaskarżonym orzeczeniu ro-zumienie ,,braku warunków" do wydania wyroku łącznego. Skarżący wyklu-czył możliwość uznania, że warunki te nie zachodzą, gdy przestępstwa, za które skazano sprawcę na kary tego samego rodzaju, pozostają w zbiegu realnym spełniającym wymogi z art. 85 Tym samym utożsamił on wa-runki materialnoprawne niezbędne do orzeczenia kary łącznej (art. 85 z warunkami wydania wyroku łącznego w postępowaniu prowadzonym po uprawomocnieniu się wyroków, którymi orzeczono kary mające podlegać łączeniu. Z tak prezentowanym w kasacji stanowiskiem nie można się zgodzić. Jest wprawdzie oczywiste, że stwierdzenie przesłanek z art. 85 obligu-je sąd do wymierzenia kary łącznej (ewentualnie kar łącznych) w razie równoczesnego prowadzenia postępowania karnego dotyczącego dwóch lub więcej przestępstw. Jeśli jednak skazania za poszczególne przestęp-stwa orzeczone zostały różnymi wyrokami, a przesłanki materialnoprawne z art. 85 nie odnoszą się do skazań za wszystkie przestępstwa osą-dzone w toczących się nierównocześnie postępowaniach karnych, wów-czas kwestia warunków do wydania wyroku łącznego może okazać się zło-żona. Dotyczy to wypadków, gdy w jednym z prawomocnych wyroków orzeczono już karę łączną. Wtedy uwzględnienie wniosku o objęcie wyro-kiem łącznym kary za przestępstwo ze skazania innym wyrokiem może na-stąpić nie tylko po rozwiązaniu orzeczonej wcześniej kary łącznej, ale tak-że, w razie braku możliwości łączenia wszystkich kar - przez zastosowanie połączenia kar na bazie innego zbiegu przestępstw, alternatywnego wobec zbiegu, który był podstawą orzeczonej wcześniej kary łącznej. Taka wła-śnie konfiguracja skazań wystąpiła w niniejszej sprawie. Doszło do konku-rencji możliwych z punktu widzenia przesłanek materialnoprawnych połą-czeń, kar prawomocnie wymierzonych za cztery przestępstwa. Wybór wła-ściwego połączenia należał do sądu rozpoznającego wniosek o wydanie wyroku łącznego, a rezultatem miało być wydanie wyroku łącznego albo odstąpienie od jego wydania - równoznaczne z pozostawieniem orzeczo-nego wcześniej połączenia. W piśmiennictwie i orzecznictwie wyrażany jest konsekwentnie po-gląd, że kryterium wyboru właściwego połączenia kar w wyroku łącznym powinno zawsze wiązać się z interesem procesowym skazanego (Z. Go-styński. red. KPK. Komentarz, Warszawa 1998, t. II, s. 823; J. Grajewski, L. Paprzycki, M. Płachta: KPK. Komentarz, Kraków 2003, t. II, s. 420, P. Hofmański (red.) KPK. Komentarz, Warszawa 1999, t. II, s. 975). Wyraża się ono w tym, że orzeczenie kary łącznej (także w wyroku łącznym), nie może pociągać skutków mniej korzystnych od tych, jakie pociągałoby dla skazanego oddzielne wykonanie kar wymierzonych za poszczególne prze-stępstwa. Normatywna podstawa orzekania kary łącznej z uwzględnieniem tej zasady zawiera się w uregulowaniach zamieszczonych w art. 86 Przenosząc je (niezwiększanie dolegliwości ponad sumę kar wymierzonych odrębnie) odpowiednio na grunt postępowania w przedmiocie wydania wy-roku łącznego należy przyjąć, że gdy wydano dwa wyroki skazujące, a w jednym z nich orzeczono karę łączną, to rozwiązanie tej kary i wydanie wy-roku łącznego z zastosowaniem innego połączenia kar (na bazie innego zbiegu przestępstw), wtedy tylko powinno nastąpić, gdy wyrok łączny stwo-rzy skazanemu korzystniejszą sytuację, niż w wypadku odrębnego wyko-nania wyroków (por. wyrok SN z dnia 31 sierpnia 1971 r., V KRN 322/71, OSNPG 1972, z. 1, poz. 5). Taki właśnie kierunek orzekania został zachowany w postępowaniu, które toczyło się przed Sądem Rejonowym w J., z wniosku Marcina G. o wydanie wyroku łącznego. Po stwierdzeniu, że alternatywne połączenie kar w wyroku łącznym nie poprawiłoby sytuacji skazanego, gdyż w nowym układzie kar łącznych ich suma nie uległaby zmianie, sąd ten uznał, że nie ma warunków do wydania wyroku łącznego i umorzył postępowanie w tej kwestii, wskazując na art. 572 jako podstawę procesową tego roz-strzygnięcia. Autor kasacji nie zakwestionował wprost, że w postępowaniu przed Sądem Rejonowym należało odstąpić od połączenia kar wymierzonych wy-rokami objętymi wnioskiem. Podważał tylko podstawę i formę procesową rozstrzygnięcia. W jego przekonaniu tylko brak materialnoprawnych warun-ków orzeczenia kary łącznej, określonych w art. 85 uzasadniałby umo-rzenie postępowania w trybie art. 572 Nie wskazał jednak skarżący jaką formę procesową w zaistniałej sytuacji powinno przybrać rozstrzygnię-cie odmawiające wydania wyroku łącznego, ani też - w którym przepisie znajdowałoby ono swoją podstawę. Trzeba w związku z tym zauważyć, że w przepisach Rozdziału 59 Kodeksu postępowania karnego, normujących postępowanie co do wyroku łącznego, ustawodawca nie wprowadził spe-cjalnej formy zakończenia postępowania, właściwej dla sytuacji, gdy nie dochodzi do wydania takiego wyroku z powodu odrzucenia niekorzystnego dla skazanego, alternatywnego wobec wcześniej zastosowanego, połącze-nia kar. Jedyną w tym postępowaniu formą rozstrzygnięcia innego, niż wy-danie wyroku łącznego, jest umorzenie postępowania z powodu braku wa-runków do jego wydania. Wbrew zatem założeniu, uzasadniającemu zarzut kasacji, brak wa-runków do wydania wyroku łącznego, w rozumieniu art. 572 to nie tylko brak przesłanek materialnoprawnych określonych art. 85 nie-zbędnych do orzeczenia kary łącznej, lecz również sytuacja, w której wy-danie wyroku łącznego byłoby możliwe po rozwiązaniu wcześniej orzeczo-nej kary łącznej, ale zastosowanie połączenia innych niż poprzednio kar, nie byłoby dla skazanego korzystniejsze. Zawarta w art. 572 formuła określająca przesłankę umorzenia postępowania ma szerszy od sugero-wanego w kasacji zakres, obejmujący wszelkie przyczyny, dla których wy-rok łączny nie może być wydany. Jedną z nich są uwarunkowania zaistnia-łe w niniejszej sprawie, przemawiające za odrzuceniem alternatywnego wobec już zastosowanego, połączenia kar. Dochodząc do konkluzji, że wydanie wyroku łącznego wymagałoby rozwiązania wcześniej orzeczonej kary łącznej, a konkurencyjne połączenie kar nie byłoby dla skazanego ko-rzystniejsze, Sąd Rejonowy podjął trafną proceduralnie decyzję o umorze-niu postępowania na podstawie art. 572 Zupełnie inną natomiast kwestią jest, czy ocena co do korzystności konkurencyjnego połączenia była merytorycznie słuszna. Podlegałoby to kontroli w postępowaniu odwoławczym, do którego jednak nie doszło, gdyż skazany nie zaskarżył postanowienia o umorzeniu postępowania. Rozwa-żania co do trafności tej oceny wychodziłyby nie tylko poza zakres zaskar-żenia ale i poza ustawowe ramy postępowania kasacyjnego. Reasumując należy stwierdzić, że zarzut kasacji okazał się nieza-sadny, gdyż oparty został na zawężonej wykładni zakresu normowania uję-tego w przepisie art. 572 Wobec powyższego Sąd Najwyższy oddalił kasację (art. 537 § 1 Z DNIA 14 LUTEGO 2007 R. II KK 381/06 W układzie procesowym, w którym sąd uprawniony do wydania wy-roku łącznego rozważał możliwość orzeczenia kary łącznej za przestęp-stwa popełnione w warunkach temporalnych, określonych w art. 85 (a więc pozwalających na wymierzenie kary łącznej) i połączył - węzłem kary łącznej - kary wymierzone za niektóre z tych przestępstw, zaś odmówił po-łączenia kar wymierzonych za inne przestępstwa pozostające w zbiegu re-alnym, co znalazło wyraz w częściowym umorzeniu postępowania na pod-stawie art. 572 nie dochodzi do naruszenia zasady ne bis in idem także w sytuacji, gdy wymierzona kara łączna obejmuje skazania jedynie za te przestępstwa, które zostały już objęte wyrokiem łącznym uprzednio wydanym. W takiej sytuacji procesowej przedmiotem rozważań, a następ-nie przedmiotem rozstrzygnięcia sądu nie była ta sama kwestia, która zo-stała już uprzednio prawomocnie rozstrzygnięta. Przewodniczący: sędzia SN S. Zabłocki (sprawozdawca). Sędziowie SN: R. Sądej, A. Tomczyk. Prokurator Prokuratury Krajowej: A. Pogorzelski. Sąd Najwyższy w sprawie Dariusza R., w przedmiocie wyroku łącz-nego, po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 14 lutego 2007 r., kasacji, wniesionej na podstawie art. 521 przez Prokuratora Ge-neralnego na niekorzyść skazanego, od wyroku łącznego Sądu Rejonowe-go w G. z dnia 30 maja 2006 r., p o s t a n o w i ł oddalić kasację (...). U Z A S A D N I E N I E Wyrokiem łącznym z dnia 30 maja 2006 r., Sąd Rejonowy w G. po-łączył kary pozbawienia wolności wymierzone Dariuszowi R. następującymi wyrokami: 1. Sądu Rejonowego w G. z dnia 17 października 2002 r., którym za przestępstwo z art. 178a § 1 Dariusz R. skazany został na karę 4 mie-sięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 2 lata, a której to kary wykonanie zarządzono po-stanowieniem Sądu Rejonowego w G. z dnia 20 kwietnia 2004 r. 2. Sądu Rejonowego w M. z dnia 27 października 2003 r., którym za przestępstwo z art. 13 § 1 w zw. z art. 282 i art. 191 § 2 w zw. z art. 11 § 2 Dariusz R. skazany został na karę 2 lat i 6 miesięcy po-zbawienia wolności. Łącząc powyższe kary, Sąd Rejonowy w G. orzekł wobec Dariusza R. karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, zaliczając na jej poczet okres rzeczywistego pozbawienia wolności oraz ustalając datę początkową biegu kary łącznej pozbawienia wolności. W tym samym wyroku, w jego kolejnym punkcie, Sąd Rejonowy w G. rozstrzygnął o umorzeniu postępo-wania w przedmiocie wydania wyroku łącznego - ,,obejmującego sprawę opisaną w punkcie III SR w G.", podając jako podstawę prawną tej decyzji procesowej art. 572 Należy w tym miejscu wskazać, że owa ,,sprawa opisana w pkt III" zakończona została wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 20 maja 2005 r., którym za dwa przestępstwa z art. 279 § 1 Dariusz R. skazany zo-stał na kary po roku pozbawienia wolności oraz karę łączną 2 lat pozba-wienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres pró-by wynoszący 5 lat, przy czym oba powyższe występki popełnione zostały przezeń zanim zapadł pierwszy, nieprawomocny wyrok skazujący za prze-stępstwa objęte wyrokami : Sądu Rejonowego w G. z dnia 17 października 2002 r., oraz Sądu Rejonowego w M. z dnia 27 października 2003 r., a więc w warunkach temporalnych, które - zgodnie z treścią art. 85 - nie stały na przeszkodzie objęcia także i skazań za nie węzłem kary łącznej. Powyższy wyrok łączny nie został zaskarżony apelacją przez żadną ze stron i uprawomocnił się w dniu 13 czerwca 2006 r. Kasację od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w G. wniósł przed upływem 6 miesięcy od daty jego uprawomocnienia się (warunki art. 524 § 3 zachowane) - na podstawie art. 521 - Prokurator Generalny, zaskarżając to orzeczenie na niekorzyść oskarżonego i zarzucając roz-strzygnięciu ,,rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 17 § 1 pkt. 7 pole-gające na wydaniu wyroku łącznego obejmującego skazania na mocy wy-roków jednostkowych, które zostały już objęte prawomocnym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w M. z dnia 11 kwietnia 2006 r. - co stanowi bezwzględną przyczynę uchylenia orzeczenia, przewidzianą w art. 439 § 1 pkt. 8 Wskazując na powyższe, skarżący wniósł o ,,uchylenie za-skarżonego wyroku i umorzenie postępowania w przedmiocie jego wyda-nia". W uzasadnieniu skargi kasacyjnej, Prokurator Generalny wyraził po-gląd, że negatywna przesłanka procesowa w postaci rei iudicatae może wystąpić w procesie karnym nie tylko przy orzekaniu w przedmiocie odpo-wiedzialności za popełniony czyn, ale także w odniesieniu do wydania wy-roku łącznego. Na rozprawie kasacyjnej reprezentujący Prokuratora Generalnego prokurator Prokuratury Krajowej poparł zarzut skargi kasacyjnej, modyfiku-jąc jednak jej wniosek w ten sposób, że postulował, aby Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok łączny w jego punkcie pierwszym i w tym zakresie umorzył postępowanie. Rozpoznając niniejszą kasację, w granicach określonych treścią przepisu art. 536 Sąd Najwyższy zważył, co następuje. Skarga kasacyjna wniesiona na niekorzyść oskarżonego nie jest za-sadna, albowiem nie można podzielić zarzutu, który został w niej sformuło-wany. W specyficznym układzie procesowym, jaki powstał w wyniku wza-jemnego przekazywania sobie akt przez sądy orzekające, nie jest słuszne twierdzenie, że w sprawie tej doszło do naruszenia zakazu ne bis in idem, a w konsekwencji, iż zaskarżony wyrok dotknięty jest uchybieniem zalicza-nym do bezwzględnych przyczyn odwoławczych. Zanim jednak Sąd Najwyższy ustosunkuje się do tego problemu cen-tralnego, kilka zdań poświęcić należy wnioskom końcowym formułowanym przez urząd oskarżyciela publicznego, tak w skardze kasacyjnej, jak i na sali rozpraw sądu kasacyjnego. Gdyby nawet założyć zasadność zarzutu zgłoszonego w skardze, poważne wątpliwości budziły wnioski co do propo-nowanych orzeczeń następczych, jakie miałyby zapaść po ewentualnym uchyleniu zaskarżonego wyroku łącznego, czy to w całości czy w części, na którą wskazał prokurator Prokuratury Krajowej (te ostatnie postulaty charakteryzował zresztą oczywisty brak konsekwencji: wnioskowano o uchylenie rozstrzygnięcia zawartego w pkt 1 wyroku i o umorzenie postę-powania w tak sprecyzowanym zakresie, tracąc z pola widzenia to, że roz-strzygnięcie zawarte w szczególności w pkt 2 ale także i w pkt 4 oraz 5, pozostają w ścisłym związku z rozstrzygnięciem z pkt 1). W obu wariantach mowa była bowiem - raz w sposób otwarty, a raz w sposób dorozumiany - o umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego. Przy formułowaniu takiego wniosku nie uwzględniono, jak się wydaje, implikacji związanych z treścią art. 575 § 1 zdanie po przecinku. Nie idzie tu przy tym o to, jakie znaczenie należy przydać postanowieniu, które wydał Sąd Rejonowy w M. w dniu 6 lipca 2006 r., po powzięciu wiadomości o wy-daniu przez Sąd Rejonowy w G. wyroku łącznego zaskarżonego kasacją Prokuratora Generalnego. Zawarte w tym postanowieniu stwierdzenie, że ,,wyrok łączny wydany w dniu 11 kwietnia 2006 r., stracił moc z uwagi na wydanie późniejszego wyroku łącznego w dniu 30 maja 2006 r. przez Sąd Rejonowy w G.", odczytywać bowiem należy jedynie w charakterze swo-istego ,,superfluum orzeczniczego", odwołującego się w deklaratoryjnej formie do okoliczności, która następuje z mocy samego prawa. Zgodnie bowiem z art. 575 § 1 z chwilą wydania nowego wyroku łącznego, poprzedni wyrok łączny traci moc. Dostrzegając takie uwarunkowanie, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 czerwca 2004 r., II KK 394/03 (LEX nr 126659) stwierdził, że: ,,Wyrok łączny, który utracił moc w następstwie wy-dania nowego, prawomocnego wyroku łącznego, wypada na stałe z obrotu prawnego i nie odzyskuje już mocy nawet w razie uchylenia w postępowa-niu karnym tego nowego wyroku łącznego i umorzenia postępowania w przedmiocie jego wydania". W konsekwencji takiego zapatrywania należa-łoby przyjąć, tak jak uczynił to Sąd Najwyższy w cytowanym wyżej orze-czeniu, że po uchyleniu zaskarżonego wyroku prawidłowym orzeczeniem następczym byłoby nie umorzenie postępowania ,,w tym przedmiocie", ale przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, w celu wydania na nowo wyroku łącznego obejmującego kary jednostkowe, których spojenie węzłem kary łącznej ustało, albowiem w odniesieniu do pierwszego z orzeczeń sku-tek taki nastąpił z mocy prawa po wydaniu ,,kolejnego" wyroku łącznego, zaś w odniesieniu do drugiego z orzeczeń skutek taki spowodowany byłby jego uchyleniem przez Sąd Najwyższy. Zagadnienie takiego, czy innego rodzaju orzeczenia następczego mogłoby mieć jednak znaczenie tylko w wypadku podzielenia tezy zawartej w skardze kasacyjnej, że w układzie wyżej opisanym doszło do naruszenia zasady ne bis in idem. Rozważając tę kwestię zwrócić należy uwagę na to, że układ proce-sowy, z jakim miał Sąd Najwyższy do czynienia w niniejszej sprawie, różni się w sposób zasadniczy od tego, który występował w sprawach zakończo-nych wyrokami Sądu Najwyższego: z dnia 3 października 2005 r., V KK 151/05, LEX nr 157208 oraz z dnia 18 lutego 2005 r., V KK 458/04, OSPriPr 2005, nr 9, poz. 7 oraz LEX nr 159367, do których to orzeczeń odwołuje się Prokurator Generalny w treści uzasadnienia skargi kasacyjnej. Sąd Najwyższy w składzie orzekającym w niniejszej sprawie także podziela pogląd, zawarty nie tylko w orzeczeniach cytowanych przez autora skargi kasacyjnej, ale także i w innych judykatach, że problem rzeczy osądzonej może wystąpić w procesie karnym nie tylko przy orzekaniu w przedmiocie odpowiedzialności za popełniony czyn, ale także w odniesieniu do wydania wyroku łącznego. Należy jednakże rozważyć, w jaki sposób w tej szczególnej kategorii spraw oceniać należy zachowanie tożsamości pod-miotowo-przedmiotowej, pozwalającej stwierdzić, że in concreto zachodził wyrażony w art. 17 § 1 pkt 7 bezwzględny zakaz prowadzenia postę-powań karnych, dotyczących tego samego przedmiotu procesu, w stosun-ku do tej samej osoby. Autor kasacji nie uwzględnił tego, że już w orzecze-niu powołanym przezeń w skardze, to jest w dalszej części wyroku z dnia 3 października 2005 r., V KK 151/05, stwierdzono: ,,Warunkiem zachowania wymaganej w takim wypadku tożsamości podmiotowo-przedmiotowej, poza tą samą osobą skazanego, jest to, aby równolegle prowadzone postępo-wania odnosiły się do tych samych wyroków jednostkowych, a więc orze-czeń obejmujących te same czyny tej samej osoby". Także w wyroku z dnia 17 listopada 2004 r., V KK 326/04, LEX nr 141340, w tezie drugiej, Sąd Najwyższy podkreślił, że: ,,Odpowiednie stosowanie art. 17 § 1 pkt 7 w postępowaniu w przedmiocie wydania wyroku łącznego decyduje o po-wstaniu ujemnej przesłanki procesowej o charakterze bezwzględnym w każdym przypadku, gdy po wydaniu prawomocnego wyroku łącznego lub postanowienia o umorzeniu postępowania w tej kwestii na podstawie art. 572 dojdzie do rozpoznania wniosku domagającego się wydania wy-roku łącznego w odniesieniu do tej samej osoby i tych samych wyroków skazujących różnych sądów". Nie ma zatem wątpliwości, że zarzut skargi kasacyjnej byłby zasadny, gdyby zarówno Sąd Rejonowy w G., jak i Sąd Rejonowy w M. rozważały w wyrokach wskazanych w części historycznej niniejszego uzasadnienia możliwość orzeczenia kary łącznej, biorąc pod uwagę dokładnie te same orzeczenia skazujące Dariusza R. Autor skargi kasacyjnej nie uwzględnił w zaprezentowanym rozumowaniu tego, że Sąd Rejonowy w M. w wyroku z dnia 11 kwietnia 2006 r. rozważał jedynie moż-liwość połączenia kar orzeczonych za czyny objęte wyrokami : Sądu Rejo-nowego w G. z dnia 17 października 2002 r. oraz Sądu Rejonowego w M. z dnia 27 października 2003 r., natomiast Sąd Rejonowy w G. w wyroku z dnia 30 maja 2006 r. rozważał możliwość połączenia kar orzeczonych dwoma powyższymi wyrokami, ale nadto także i kar wymierzonych za czy-ny objęte wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 20 maja 2005 r. Pomi-mo tego, że w sprawie nie zostało sporządzone uzasadnienie, o takim wła-śnie zakresie przedmiotowego rozpoznania sprawy świadczy szereg oko-liczności. Po pierwsze to, że gdyby owym zakresem rozważań co do za-sadności połączenia kar nie został objęty także i ów ,,dodatkowy element", to jest wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 20 maja 2005 r., wówczas sąd, który wydawał wyrok łączny powinien stwierdzić swoją niewłaściwość (zob. art. 569 § 1 Po drugie, to że nie tylko dwa wyroki, objęte wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w M., ale także i trzeci wyrok - to jest wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 20 maja 2005 r. - zostały wymienione w części wstępnej wyroku łącznego, zaskarżonego kasacją Prokuratora Ge-neralnego. Po trzecie wreszcie, charakterystyczny punkt trzeci części roz-strzygającej wyroku łącznego Sądu Rejonowego w G. z dnia 30 maja 2006 r. Rozważyć w tym miejscu wypada, jakie znaczenie należy nadać tej właśnie części wyroku łącznego zaskarżonego kasacją. Otóż, jak to już podkreślono, wszystkie skazania wymienione w części wstępnej tego wy-roku nastąpiły w takich datach, które w zestawieniu z datami popełnienia czynów stwarzały warunki do połączenia ich węzłem kary łącznej. Jeśli Sąd Rejonowy w G. podzieliłby pogląd prawny, że możliwe jest zespolenie wę-złem kary łącznej kar jednorodzajowych orzeczonych z warunkowym za-wieszeniem i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania oraz orzecze-nie kary o charakterze bezwzględnym (które to zapatrywanie reprezentuje w piśmiennictwie np. w: red.: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Kraków 2004, s. 1180-1183, tamże dalsza literatura) i wymie-rzył za czyny objęte wszystkimi trzema wyrokami karę łączną w takim sa-mym rozmiarze, jaką orzekł w wyroku zaskarżonym kasacją (co teoretycz-nie - z uwagi na rozmiar kar orzeczonych za poszczególne czyny objęte łączonymi wyrokami - było możliwe), nikt zapewne nawet nie rozważałby sformułowania tezy, iż doszło do naruszenia zasady ne bis in idem, pomi-mo tego, że byłaby to także kara niższa od orzeczonej w wyroku łącznym wydanym przez Sąd Rejonowy w M., obejmującym jedynie dwa z tych wy-roków. Taka sama sytuacja zaistniałaby, gdyby sąd łącząc kary z wszyst-kich tych trzech skazań orzekł karę łączną z warunkowym zawieszeniem jej wykonania (wyrokowi takiemu można byłoby zarzucić jedynie, z uwagi na treść art. 69 § 1 i rozmiar kary orzeczonej w wyroku Sądu w M., naru-szenie prawa materialnego, ale nie bezwzględną przyczynę odwoławczą określoną w art. 17 § 1 pkt 7 Sąd Rejonowy w G. podzielił zaś do-minujące w orzecznictwie Sądu Najwyższego zapatrywanie materialno-prawne, że unormowanie zawarte w art. 89 § 1 nie daje podstaw do orzeczenia wyrokiem łącznym kary pozbawienia wolności bez warunkowe-go zawieszenia jej wykonania w sytuacji, gdy łączeniu podlegają kary bez-względnego pozbawienia wolności oraz kary z warunkowym zawieszeniem ich wykonania i że, w konsekwencji, orzeczenie kary łącznej za zbiegające się przestępstwa za które wymierzono kary pozbawienia wolności bez wa-runkowego zawieszenia ich wykonania oraz kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, możliwe jest w wypadku speł-nienia przesłanek określonych w art. 69 Tak więc, rozstrzygnięcie za-warte w punkcie trzecim wyroku łącznego zaskarżonego skargą kasacyjną Prokuratora Generalnego poprzedzone zostało analizą możliwości połą-czenia węzłem kary łącznej kar orzeczonych nie tylko wyrokami objętymi wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w M. z dnia 11 kwietnia 2006 r., ale nadto także i kary orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 20 maja 2005 r. i stanowiło procesowy wyraz wskazanego wyżej poglądu ma-terialnoprawnego oraz ocen sądu, że brak jest podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania kary łącznej. Podsumowując dotychczasowe rozważania podkreślić należy po pierwsze to, że nie można uzależniać wystąpienia stanu rzeczy osądzonej od tego, jaki pogląd materialnoprawny na gruncie art. 89 zaprezentuje sąd rozważający połączenie węzłem kary łącznej skazań za czyny popeł-nione w warunkach temporalnych odpowiadających wymogom art. 85 Po drugie zaś to, że uwzględniając opisane wyżej uwarunkowania nie można przyjąć, iż prowadzone przed Sądem Rejonowym w M. oraz w Są-dzie Rejonowym w G. postępowania odnosiły się ,,do tych samych wyroków jednostkowych". Warto w tym kontekście przytoczyć prawidłowe zapatrywanie Sądu Apelacyjnego w Lublinie, wyrażone w postanowieniu z dnia 28 grudnia 2005 r., II AKz 308/05, LEX nr 166034, zgodnie z którym: ,,Powaga rzeczy osądzonej (art. 17 § 1 pkt 7 w postępowaniu w przedmiocie wydania wyroku łącznego stanowi przeszkodę do wydania wyroku łącznego tylko wówczas, gdy przedmiotem takiego wcześniejszego postępowania były wszystkie tożsame wyroki, co do których zapadło prawomocne orzeczenie rozstrzygające kwestie orzeczenia kary (kar) łącznej. Jeżeli wyroki te, w różnym układzie, były przedmiotem dwóch, lub więcej, postępowań o wy-danie wyroku łącznego, ale w żadnym z tych postępowań zakresem orze-kania nie były objęte wszystkie wydane wobec skazanego wyroki, to oczy-wiste jest, że nie można mówić o istnieniu przeszkody ujętej w treści art. 17 § 1 pkt 7 Od nieco innej strony rzecz ujmując, sformułować zatem należy na-stępujący pogląd prawny: w układzie procesowym, w którym sąd upraw-niony do wydania wyroku łącznego rozważał możliwość orzeczenia kary łącznej za przestępstwa popełnione w warunkach temporalnych określo-nych w art. 85 (a więc pozwalających na wymierzenie kary łącznej) i połączył węzłem kary łącznej kary wymierzone za niektóre z tych prze-stępstw, zaś odmówił połączenia węzłem kary łącznej kar wymierzonych za inne z przestępstw pozostających w zbiegu realnym, co znalazło wyraz w zakresowym umorzeniu postępowania na podstawie art. 572 nie do-chodzi do naruszenia zasady ne bis in idem także i w tej sytuacji, gdy wy-mierzona kara łączna obejmuje skazania jedynie za te przestępstwa, które zostały już objęte wyrokiem łącznym uprzednio wydanym. W opisanej kon-figuracji procesowej nie można bowiem stwierdzić, że przedmiotem rozwa-żań, a następnie przedmiotem rozstrzygnięcia sądu była ta sama kwestia, która została już uprzednio prawomocnie rozstrzygnięta. Z podanych przyczyn kasację Prokuratora Generalnego, wniesioną na niekorzyść Dariusza R., należało oddalić, zaś wydatkami poniesionymi przez sąd, a związanymi z jej rozpoznaniem, należało obciążyć - z uwagi na treść art. 638 - Skarb Państwa. Kwiecień 26, 2013 Do postępowań po uprawomocnieniu się orzeczenia zalicza się postępowanie dotyczące wyroku łącznego. Jeśli chce się skorzystać z tej instytucji, muszą być spełnione przesłanki wydania kary łącznej z art. 85 na co wskazuje art. 569 Zazwyczaj skutkiem wyroku łącznego jest odbywanie krótszej kary niż wynikająca z sumy orzeczonych kar. Postępowanie w przedmiocie wyroku łącznego zostaje wszczęte z urzędu, na wniosek skazanego lub prokuratora. Spis treści1 Właściwości sądu2 Co poprzedza wydanie wyroku łącznego?3 Od czego rozpoczyna się przewód sądowy?4 Ogólne zasady obliczania kary łącznej Właściwości sądu Bardzo ważna jest kwestia właściwości sądu mającego orzec o wyroku łącznym. Jeśli wyroki podlegające łączeniu wydały różne sądy, ale tego samego rzędu np. SR w Krakowie i Wrocławiu, to odpowiedni będzie sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w I instancji. Natomiast jeżeli wyroki wydały SR w Słupsku, SO w Krakowie i SO we Wrocławiu, to wyrok wyda SO, który ostatni wydał wyrok skazujący w I instancji. W sytuacji, gdy wyroki wydały nie tylko sądy powszechne, ale i wojskowe, to regułą będzie właściwość sądu wymierzającego najsurowszą karę podlegającą łączeniu. Co poprzedza wydanie wyroku łącznego? Wydanie wyroku łącznego poprzedza rozprawa przeprowadzona wg przepisów o rozprawie głównej przed sądem I instancji. Warto zaznaczyć, iż nie jest wymagane osobiste stawiennictwo oskarżonego, chyba że sąd postanowi inaczej. Jeżeli skazany odbywa już karę pozbawienia wolności, to na jego wniosek sąd może: zarządzić sprowadzenie go na rozprawę lub uznać, że uprawnienia skazanego w stopniu wystarczającym zrealizuje obrońca. Natomiast uczestnictwo prokuratora w rozprawie jest obligatoryjne. Od czego rozpoczyna się przewód sądowy? Przewód sądowy rozpoczyna się od odczytania przez przewodniczącego: wniosku o połączenie kar oświadczenia notyfikującego wszczęcie postępowania z urzędu. Podczas postępowania o wydanie wyroku łącznego sąd oceni czy zostały spełnione następujące przesłanki: sprawca popełnił co najmniej dwa lub więcej przestępstw- zanim zapadł pierwszy, choćby nieprawomocny wyrok za którekolwiek z popełnionych przestępstw za popełnione przestępstwa wymierzono mu kary tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu wyroki podlegające łączeniu muszą być prawomocne, czyli nie można ich wzruszyć przy pomocy zwykłych środków odwoławczych. W toku orzekania o wymiarze kary łącznej, sąd pomija okoliczności leżące u podstaw kar orzeczonych za poszczególne przestępstwa pozostające w zbiegu. W trakcie procesu dowodzenia zazwyczaj są odczytywane treści pozyskanych dokumentów, lecz nie wyklucza się przesłuchania skazanego, biegłego czy świadka. Na podstawie opinii o zachowaniu się skazanego w trakcie odbywania kary, warunków rodzinnych, majątkowych i zdrowotnych, zostają określone dane osobowe i sytuacja skazanego. Wspomniane opinie są dołączone do wniosku prokuratora lub nadesłane z zakładów karnych w razie potrzeby na prośbę sądu. Wyrok łączny zastępuje połączone kary jednostkowe. Skutkiem tego, po uprawomocnieniu się wyroku wykonaniu podlega kara łączna oraz poszczególne wyroki, ale w częściach nieobjętych tą karą. Ogólne zasady obliczania kary łącznej Ogólne zasady obliczania kary łącznej są następujące: granice kary łącznej to: minimum – najwyższa z orzeczonych kar maksimum – suma orzeczonych kar, ale nie więcej niż 810 stawek dziennych, 2 lata ograniczenia wolności i 15 lat pozbawienia wolności. Np. za przestępstwo A jest kara 7 lat pozbawienia wolności, za B- 4 lata, a za C- 6 lat. Kara łączna mieści się w granicach 7- 15 lat. przy karach grzywny łączeniu podlegają liczby stawek dziennych, ale jedna stawka dzienna jest ustalana na nowo i nie może przekroczyć najwyższej z orzeczonych przy karach ograniczenia wolności na nowo określa się wymiar czasu pracy lub wysokość potrąceń, a obowiązki i dozór stosuje się bez względu na to, czy były orzeczone tylko za jedno ze zbiegających się przestępstw jeżeli łączeniu podlegają kary pozbawienia wolności, to sąd może orzec karę 25 lat pozbawienia wolności, gdy suma kar jednostkowych wyniesie co najmniej 25 lat, a choć jedna z kar- 10 lat dopuszcza się łączenie kary ograniczenia wolności i pozbawienia wolności, wtedy karą łączną jest pozbawienie wolności. Stosuje się przelicznik: 1 miesiąc ograniczenia wolności to 15 dni pozbawienia wolności. W wyroku należy wskazać datę, od której liczy się wykonywanie kary łącznej. Gdyby wymierzono karę równą lub niższą od okresu już odbytych kar pozbawienia wolności, to przewodniczący powinien niezwłocznie zarządzić zwolnienie skazanego (o ile nie jest pozbawiony wolności w innej sprawie). Omawiane postępowanie będzie umorzone, jeśli według sądu nie istnieją stosowne warunki orzeczenia kary łącznej lub występuje przeszkoda procesowa. Przedstawiony wyrok traci moc ex lege w razie wydania nowego wyroku łącznego lub uchylenia czy zmiany w toku postępowania kontrolnego jednego z wyroków, który stanowił jego podstawę. Wyrok łączny i kara łączna towarzyszą polskiemu wymiarowi sprawiedliwości od czasów dwudziestolecia międzywojennego. Instytucje te nawiązują do systemu prawa niemieckiego, a stanowią prostą konsekwencję uznania za podstawową zasady, zgodnie z którą jeden czyn stanowić może tylko jedno przestępstwo. Dalszym następstwem takiego postrzegania przestępstwa, jako wyodrębnionego bytu ontologicznego była konieczność stworzenia swoistych klauzul generalnych, regulujących konsekwencje możliwej kolizji dwóch lub więcej odrębnych skazań za różne przestępstwa, jak i oczywiście skazań w jednym procesie za dwa lub więcej czyny, będące odrębnymi przestępstwami. Nie wdając się w tym miejscu w doktrynalne dywagacje na temat złożonej przecież materii zasad wyłączania wielości ocen (a więc ocen, czy mamy do czynienia z jednym, czy wieloma czynami/ przestępstwami) stwierdzić można, że zasady humanitaryzmu kar drenujące coraz silniej europejską doktrynę prawniczą skłaniały do tego, aby nie wymierzać ich jako sumy przewinień. Sumowanie kar jest oczywiście metodą najprostszą „bilansowania” przestępczego dorobku sprawcy – może jednak, i często wiąże się z możliwością przekroczenia w ten sposób górnej granicy kary, którą dany system prawny przewidywał jako maksymalną za dany rodzaj przestępstw – lub maksymalny wymiar kary danego rodzaju. Powracając na grunt już bardziej współczesny oraz do porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej wskazać należy, że dotychczas obowiązujące (a więc do dnia 1 lipca 2015 roku) zasady łączenia kar zaliczały się do nader skomplikowanych. Ba, postulowano nawet zamówienie przez Ministerstwo Sprawiedliwości specjalnego programu komputerowego, który obliczałby która kara nadaje się do połączenia. Determinantem bowiem jej orzekania był przepis art. 85 kodeksu karnego, z którego treści wyraźnie wynikało, że karę łączną orzeka się jeżeli: sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu Nowelizacja kodeksu karnego oraz kodeksu postępowania karnego z dnia 1 lipca 2015 roku w sposób zasadniczy zmienić miała oblicze polskiego wymiaru sprawiedliwości w zakresie orzekania w sprawach karnych. Rzecz jednak w tym, że już kilka miesięcy po wejściu w życie nowych przepisów reformę tę „cofnięto”, odchodząc od większości wprowadzonych wcześniej zmian systemowych i instytucjonalnych. Ustawodawca szczęśliwie nie zdecydował się jednak na rezygnację z przyjętych nowych uregulowań prawnych określających zasady zbiegu przestępstw i łączenia kar. W efekcie powyższego zmiany obowiązujące od dnia 1 lipca 2015 roku w tym właśnie zakresie funkcjonują w sposób właściwie nie zmieniony. Użycie tu określenia „szczęśliwie” nie jest tu w żadnym razie przypadkowe, nowelizacja regulacji odnoszących się do łączenia kar i środków karnych stanowi bowiem wielką rewolucję i krok na przód, z drugiej strona znacznie upraszczając te instytucje i ułatwiając prace tak sędziów jak i innych stron postępowania. Za wyjątkiem może samych skazanych, których sytuacja prawna stała się być o wiele trudniejsza, niźli pod rządami poprzednio obowiązujących uregulowań prawnych. Czy nowe regulacje prawne są aż tak dalece proste i nie budzą wątpliwości interpretacyjnych. Niniejsze opracowane stanowi próbę możliwie najprostszego ich omówienia – z uwzględnieniem (nielicznych) poglądów doktryny i (równie nielicznego) orzecznictwa sądowego. Łączenie kar w wyroku łącznym, czyli co z czym, dlaczego i kiedy… Zgodnie z obecnie obowiązującą regulacją przepisu art. 85 kodeksu karnego przesłankami wymierzenia kary łącznej/wydania wyroku łącznego są: (w dalszym ciągu) dwa lub więcej popełnione przez sprawcę przestępstwa, za które wymierzono kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1. W uzasadnieniu Rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2393) czytamy: “Podstawą wymiaru kary łącznej ma być po prostu wymierzenie za dwa lub więcej przestępstw kary tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu i podlegające wykonaniu, w całości lub w części, kary za poszczególne przestępstwo. Kara łączna może również powstać na bazie poprzednio orzeczonej kary łącznej, po tym, jak pojawia się przestępstwo nieuwzględnione w orzekaniu poprzedniej kary łącznej (niewykryte, nieosądzone lub popełnione później). Łączeniu podlegają kary orzeczone za przestępstwa wymierzone w jednym postępowaniu lub kary (kara łączna) orzeczone w poprzednich prawomocnych wyrokach i kara (kara łączna) orzeczona w kolejnym procesie. Konsekwencją takiego sposobu ukształtowania zasad orzekania kary łącznej jest również to, iż orzekanie kolejnej kary łącznej nie powoduje rozwiązania węzła poprzednio orzeczonej kary o tym samym charakterze, wymierzonej w poprzednim postępowaniu. Dodatkowo przesądza o tym nowy § 4 art. 86″ (pkt projektu – s. 18-19). Tylko tyle i aż tyle. Prawdziwa rewolucja. Zniknęły kryteria czasowe, data popełnienia czynu i data wyroku przestały mieć znaczenie, a jedynym kryterium mającym znaczenie dla ustalenia, które kary należy połączyć stało się kryterium wykonalności kar i ich jednorodzajowości. Co więcej w obowiązującym porządku prawnym łączyć można same kary łączne orzeczone bądź to wyrokami łącznymi, bądź to wyrokami skazującymi za zbiegające się przestępstwa. Do historii odeszły więc sytuacje, w których sąd z mozołem pochylał się nad poprzednimi wyrokami łącznymi, badał daty czynów i daty wyroków aby – gdy zaistniała taka konieczność – „rozwiązać” poprzedni wyrok łączny w całości lub części. Rodzi się tym miejscu pierwsze pytanie, na które próżno szukać odpowiedzi w kodeksie karnym: w jakim zakresie należy stosować nowe regulacje prawne, a w jakim uprzednio obowiązujący – do dnia 30 czerwca 2015 roku – porządek prawny. Odpowiedź formułuje przepis art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej (przepisy wprowadzające), w którym to ustawodawca zadecydował, że jedynym przypadkiem nowego orzekania kary łącznej obejmującej kary prawomocnie orzeczone przed 1 lipca 2015 roku, jest sytuacja prawomocnego skazania po 1 lipca 2015 roku i wówczas otwiera się droga do wydania wyroku łącznego na nowych zasadach, obejmująca nimi także kary, które przed 1 lipca 2015 roku nie mogły być podstawą orzekania kary łącznej. Innymi słowy, nie ma żadnych podstaw dla zastosowania znowelizowanego brzmienia przepisów rozdziału IX kodeksu karnego, gdyż żaden z wyroków dotyczących skazanego nie uprawomocnił się po dniu 1 lipca 2015 roku, a w takiej sytuacji ich zastosowanie z mocy ww. przepisu przejściowego zostało wprost wyłączone. Nie ma też wobec tego podstaw dla rozważania, który stan prawny w świetle art. 4 jest względniejszy dla skazanego, skoro ustawodawca stosowanie wyłącznie jednego z nich na mocy wspomnianego przepisu szczególnego jednoznacznie przesądził (za postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 marca 2016 r., sygnatura II AKz 10/16). Odmienny pogląd wyrażony został przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie w Sądu Apelacyjnego w Szczecinie w postanowieniu z dnia 10 marca 2016 r., sygnatura II AKz 68/16. W tym stanie faktycznym wyrok (kolejny) uprawomocnił się w dniu 2 lipca 2015 roku i pomimo tego sąd odwoławczy uznał za konieczne przy dokonywaniu ocen co do zasad łączenia kierować się dyspozycją przepisu art. 4 § 1 kk. Pogląd ten wyda się być jednak odosobnionym, odrywa się też od literalnego brzmienia przepisu art. 19 przepisów wprowadzających. Na takim zresztą stanowisku stanął Sąd Apelacyjny w Białymstoku orzekając postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2016 r. w sprawie II AKa 25/16. Zerknijmy do znamiennego fragmentu uzasadnienia: (…) cytowany wyżej art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. przewiduje odmienne i całkowicie autonomiczne zasady intertemporalne na potrzeby nowelizacji przepisów o karze łącznej niż te przewidziane art. 4 § 1 Art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej nie pozwala na rozważania dotyczące względności, jak czyni to art. 4 § 1 zastosowania określonej ustawy do konkretnej sytuacji skazanego lecz wybór stanu prawnego, wedle którego ma zapaść rozstrzygnięcie w zakresie kary łącznej w wyroku łącznym, uzależnia tylko i wyłącznie od zaistnienia przesłanek o charakterze obiektywnym przedstawionych właśnie w art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej oraz w art. 85 w brzmieniu, co oczywiste, po 1 lipca 2015 r. i jest uwarunkowany konfiguracją dat uprawomocnienia się kar za poszczególne przestępstwa. Dodać należy, że działanie art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej jest działaniem epizodycznym, rzec by można, jednorazowym nakierowanym na wskazanie, które przepisy (obowiązujące przed, czy po 1 lipca 2015 r.) należy stosować w sytuacjach, w których wątpliwości rodzić się mogą właśnie w związku ze zmianą stanu prawnego, do której doszło w tej dacie. Zatem jeżeli ustawodawca w akcie nowelizacyjnym w sposób wyraźny określa odmienne reguły kolizyjne należy przyjąć, że wyłącza tym samym stosowanie w omawianym zakresie normy ogólnej art. 4 § 1 (…). Analizując dalsze przesłanki wydania wyroku łącznego, to podstawowy warunek łączenia kar siłą rzeczy nie uległ i ulec zmianie nie mógł. Jest nim konieczność popełnienia przez sprawcę co najmniej dwóch przestępstw. Nie ma już jednak co do zasady żadnego znaczenia, kiedy one zostały popełnione, ba, nie ma także znaczenia, kiedy wydany został co do nich wyrok. Zasadniczym wymogiem, pozwalającym łączyć kary stało się to, czy kary za te są wykonywane – względnie, są to kary z mocy ustawy podlegające łączeniu. A ustawa wypowiada się w tej mierze w przepisie art. 89 § 1 kodeksu karnego, zgodnie z którym w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary łącznej w wymiarze nieprzekraczającym roku(…). Drugim wyjątkiem od zasady łączenia kar jednego rodzaju jest dyspozycja art. 87 § 1 kk, przewidujący możliwość łączenia kar pozbawienia wolności oraz kar ograniczenia wolności. Podsumowując zatem powyższe skompletować możemy pozytywne przesłanki łączenia kar. Są nimi: dwa lub więcej przestępstwa (skazania) popełnione przez jednego sprawcę, za które wymierzono podlegające wykonaniu kary tego samego rodzaju, względnie kary pozbawienia wolności orzeczone z warunkowym zawieszeniem ich wykonania i bez warunkowego zawieszenia (art. 89 § 1 kk) dwie lub więcej kary pozbawienia wolności orzeczone z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, kary ograniczenia wolności i kary pozbawienia wolności (art. 87 § 1 kk), kary dożywotniego pozbawienia wolności i 25 lat pozbawienia wolności także podlegają łączeniu z innymi karami i ze sobą. Analiza regulacji art. 85, 86, 87 i art. 89 kodeksu karnego wskazuje, że nie można łączyć ze sobą kar ograniczenia wolności z karami pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. Ustawodawca w sposób wyraźny akcentuje wymóg „wykonalności” kar, w tym także kary pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, jak expresis verbis wskazuje jej nazwa nie jest karą wykonywaną (nawet jeśli na skazanym ciążą inne obowiązki, włączając w to grzywnę lub środki karne). Nie podlega ona zatem wykonaniu dopóty, dopóki nie spełnią się ustawowe przesłanki do zarządzenia jej wykonania. Sposób regulacji widać doskonale zestawiając ze sobą przepis art. 85 kodeksu karnego i art. 89 kodeksu karnego. W tym pierwszym przepisie mowa jest o (bezwzględnie) wykonywanej karze pozbawienia wolności, z kolei w przepisie uzupełniającym – art. 89 kk – dopuszcza się łączenie kar pozbawienia wolności orzeczonych z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. Za taką interpretacją przemawia także analiza orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Ten, w wyroku z dnia 22 września 2015 roku zakwestionował konstytucyjność uprzednio obowiązującego przepisu art. 89 § 1 kk, który to nakazywał wymierzenie w przypadku łączenia dwóch kar orzekanych z warunkowym zawieszeniem jej wykonania – kary bezwzględnej pozbawienia wolności. Z przepisu art. 87 kodeksu karnego wynika, że Sąd, łącząc kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności wymierza karę jednego rodzaju: karę pozbawienia wolności. Oczywiście czyni to przyjmując, że jeden miesiąc kary ograniczenia wolności odpowiada 15 dniom kary pozbawienia wolności – co nie zmienia faktu, że w dalszym ciągu jest to kara izolacyjna, bezwzględnie wykonywana. W kwestii zasad łączenia tych kar odpowiedzi udziela regulacja przepisu art. 87 kodeksu karnego, zgodnie z którą w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, że miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności. Przepis ten nie może zostać zastosowany do wyroku jednostkowego, orzekającego te dwie akry równocześnie. Zatem pojawiają się dwa rozwiązania: po pierwsze zakazujące łączenia takich kar, względnie przyjęcie, że skoro podlegają łączeniu kary pozbawienia wolności – to w efekcie traci rację bytu kara mieszana. Innymi słowy: łączymy wtedy kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania i bez, a następnie karę ograniczenia wolności z jednostkowej kary mieszanej. Konstytucyjność wszakże tej regulacji może budzić pewne wątpliwości – wprowadza bowiem obligatoryjną zasadę orzekania kary bezwzględnej pozbawienia wolności i to pomimo, że jedno ze skazań polegało na wymierzeniu kary nie izolacyjnej. Wydaje się, że jest to sytuacja zbliżona do zakwestionowanej przez Trybunał Konstytucyjny zasady orzekania kary izolacyjnej w przypadku zbiegu skazań na kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Łączenie kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Zgodnie z art. 89 § 1 kodeksu karnego w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania sąd: może warunkowo zawiesić wykonanie kary łącznej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia każdego z tych przestępstw nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające do osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Pięknie. Tylko zapomniano, że pozostały skazania „na zawiasy” w klasycznych rozmiarze 2 lat i z okresem próby lat pięciu. Zresztą nie ma to większego znaczenia jaki był wymiar kary zasadniczej, o ile przekracza on obecną granicę jednego roku. W takiej sytuacji skazanie na kolejną karę pozbawienia wolności (co jest możliwe choćby z zastosowaniem zasady art. 4 § 1 kodeksu karnego) po 1 lipca 2015 roku powoduje konieczność wydania wyroku łącznego – i pozwala – czysto teoretycznie wymierzyć karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Dlaczego: oto odpowiedź: Art. 89 § 1a w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania sąd może w wyroku łącznym orzec karę łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. 1b. Sąd orzeka karę łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, przyjmując, że miesiąc kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania równa się 15 dniom kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. Co to oznacza dla skazanego? Otóż nic innego jak to, że łącząc kary z warunkowym zawieszeniem i wymierzając w dalszym ciągu „zawiasy” przyjmujemy jako odstawę kary jednostkowej wymiar kar ujęty w wyroku (tym z warunkowym zawieszeniem wykonania). Dopiero skazanie na karę bezwzględną powoduje przyjęcie przelicznika określonego w § 1b podobnego zresztą jak w przypadku kary ograniczenia wolności. Efekcie takiego skazania, na karę z warunkowym zawieszeniem w wymiarze przekraczającym jeden rok kara łączna zawsze będzie musiała to być karą bezwzględnego pozbawienia wolności, wszak zawiesić wykonanie można wyłącznie akry w wymiarze do jednego roku. Pytanie, jak ma się to do orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego piętnującego narzucanie norm sankcjonujących bez zapewnienie swobody miarkowania kary przez sąd jest już retoryczne… Wprowadzone z dniem 1 lipca 2015 roku rozwiązania normatywne o ile same w sobie można oceniać jako logiczne, nie uwzględniły wcześniej obowiązujących zasad wymiaru kary, a przede wszystkim praktyki orzeczniczej sądów. W chwili obecnej prymat mają kary nie izolacyjne, a tzw. „zawiasy” stanowić mają wyjątkowe rozwiązania w zakresie kształtowania sankcji. Wcześniej (przed 1 lipca 2015 roku) właśnie tego rodzaju skazania dominowały. Dodajmy nie tylko w regulacjach prawnych ale nade wszystko w mentalności sędziów (i postulujących je prokuratorów, względnie innych oskarżycieli). W tych samych więc okolicznościach faktycznych kara wymierzana przed 1 lipca 2015 roku mogła opiewać na wspomniane „dwa lata w zawieszeniu na pięć”, gdy w chwili obecnej sąd wymierzyłby karę grzywny lub karę ograniczenia wolności – względnie karę mieszaną. Łatwo tu wyobrazić sobie sytuację choćby skazania za wypadek komunikacyjny na karę z warunkowym zawieszeniem w wymiarze wyższym niż jeden rok. Późniejsze skazanie na karę pozbawienia wolności, dajmy na to za kradzież nakłada powinność wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności i to w wymiarze co najmniej roku. W efekcie narzucona w kodeksie karnym konieczność wymierzenia kary bezwzględnie wykonywanej jako kary łącznej wydaje się być rozwiązaniem przede wszystkim nieprzemyślanym, niekonstytucyjnym i – najprościej to ujmując – niesprawiedliwym. Problem „kary mieszanej’, czyli nie jest tak prosto jak ustawodawcy się wydawało… Przypadek koegzystencji takich skazań wydaje się być – poza pytaniem o konstytucyjność regulacji – dosyć prostym. Co jednak zrobić w sytuacji zbiegu skazań na dwie (lub więcej) kary, spośród których jedna jest karą „mieszaną”, a druga skazuje na karę bądź to pozbawienia wolności, bądź to ograniczenia wolności. Przepis § art. 87 kodeksu karnego stanowi, że: jeżeli za zbiegające się przestępstwa wymierzono kary pozbawienia wolności oraz ograniczenia wolności i kara łączna pozbawienia wolności nie przekroczyłaby 6 miesięcy, a kara łączna ograniczenia wolności – 2 lat, sąd może orzec te kary łączne jednocześnie, jeżeli cele kary zostaną w ten sposób spełnione. Pozornie regulacja ta nie budzi wątpliwości. Ot, mamy kilka różnych kar, łączymy – i w zależności od okoliczności – orzekamy karę bezwzględną albo mieszaną. Literalnie czytając te regulacje dość naturalnym jest, że dotyczy ona na pewno zbiegu skazań na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności. Regulacja ustawowa nie określa jednak w sposób precyzyjny tego, czy możliwym jest w ogóle łączenie tzw. „kar mieszanych” z karami, czy to pozbawienia wolności, czy to ograniczenia wolności. Bacząc na sposób regulacji przyjętej w kodeksie karnym wydaje się dosyć naturalnym przyjęcie, że istotą zmian legislacyjnych było łączenie kar, a nie skazań. Kara „mieszana” nie stanowi samoistnej kary, nie jest to nowy typ sankcji, ale jest to połączenie dwóch rodzajów sankcji karnych. Katalog kar określony w art. 32 kodeksu karnego nie statuuje zresztą odmiennego katalogu kar i nie wyodrębnia w polskim systemie prawa karnego instytucji „kary mieszanej”. Nic zatem nie stoi na przeszkodzie, aby przyjąć, że każda z kar będących jej elementem może, a nawet powinna być objęta wyrokiem łącznym. Przesądziwszy powyższe zadać należy sobie kolejne pytanie: jak potraktować zbieg skazań na „karę mieszaną” z karą wolności z warunkowym zawieszeniem wykonaniem tejże. O ile bowiem można, a nawet trzeba łączyć kary pozbawienia wolności z warunkowym i bez warunkowego zawieszenia wykonania, to już jednak brak jest najmniejszych podstaw do tego, aby łączyć ze sobą karę ograniczenia wolności i karę pozbawienia wolności w zawieszeniu. Z drugiej strony, skoro mamy do czynienia co najmniej z trzema karami, spośród których co najmniej dwie łączą się (kara bezwzględna i kara OW), a równocześnie w ten sposób „rozbija” się struktura „kary mieszanej” – przyjąć wtedy należy, że kara łączna obejmować powinna skazania na wszystkie kary – z uwzględnieniem dyspozycji § 2 art. 87 kodeksu karnego. W tym miejscu widać dokładnie jak bardzo idee twórców nowelizacji kodeksu karnego rozbiegły się z rzeczywistością. Wzmiankowane regulacje bardzo dobrze współgrają z zasadami wymiaru kary wprowadzonymi z dniem 1 lipca 2015 roku, a pozwalających warunkowo zawieszać wykonanie kar wyłącznie do jednego roku pozbawienia wolności. Niestety – oderwane są od wcześniejszych unormowań prawnych, zgodnie z którymi możliwość taka dotyczyła kar do dwóch lat pozbawienia wolności. A kar takich orzekano dużo – i w każdej sytuacji, w której w późniejszym okresie sprawca skazany zostanie na karę „mieszaną” zajdzie potrzeba wydania wyroku łącznego. Innymi słowy w każdym wypadku, gdy kara z warunkowym zawieszeniem jest wyższa od kary jednego roku pozbawienia wolności, Sąd wyrokiem łącznym ZAWSZE będzie musiał skazywać na karę bezwzględnie wykonywaną, i to karę pozbawienia wolności. W przypadku kary w niższym wymierzę Sąd może zastosować regulację § 2 art. 87 kk i wymierzyć jako karę łączną „karę mieszaną”, a wiec karę pozbawienia wolności do 6 miesięcy i ograniczenia wolności do 2 lat. Bronić można – pytanie, na ile skutecznie – koncepcji, zgodnie z którą przepis § 2 art. 87 kodeksu karnego odnosi się do „kar” dwojakiego rodzaju i nie nawiązuje w ogóle do „kary mieszanej”. Można stąd teoretycznie wywodzić, że łączeniu podlegałyby w tej sytuacji wyłącznie kary pozbawienia wolności z karą ograniczenia wolności. Wyobraźmy sobie zatem sytuację: Sąd Rejonowy w Ł. skazał Jana K. na karę „mieszaną” 6 miesięcy pozbawienia wolności i 2 lat ograniczenia wolności. Równocześnie Jan K. wcześniejszym wyrokiem skazany został na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat – który to okres jeszcze nie upłynął. Skoro nie można łączyć kary ograniczenia wolności z karą orzeczoną z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, to siłą rzeczy powinno połączyć się ze sobą karę pozbawienia wolności z karą pozbawienia wolności z karą z warunkowym zawieszeniem. W tej jednak sytuacji kara łączna musi mieścić się w przedziale od 1 roku pozbawienia wolności, do jednego roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności – w przypadku bowiem łączenia kar z warunkowym zawieszeniem przyjmuje się, że jeden miesiąc takiej kary odpowiada 15 dniom kary bezwzględnie wykonywanej. Minimalna więc kara łączna wynosi 1 rok pozbawienia wolności, a towarzyszy jej przecież kara ograniczenia wolności w wymiarze lat. Przyjęcie, że są to kary, które mogą funkcjonować niezależnie od siebie stanowiłoby obrazę przepisu art., 37b kodeksu karnego, który w sposób jednoznaczny jako górną granicę kary „mieszanej” wskazuje 6 miesięcy. Swoją drogą trudno uznać za racjonalne, jak i praktyczne rozwiązanie, zgodnie z którym wykonanie kary ograniczenia wolności poprzedza przekraczająca nawet jeden rok izolacja więzienna skazanego. W efekcie na akceptację zasługuje przyjęcie, że to dyspozycja przepisu art. 87 § 2 kk determinuje granicę możliwej kary łącznej w przypadku tego rodzaju zbiegu kar, a w razie niemożności orzeczenia kary „mieszanej” jako kary łącznej zastosowanie będą miały zasady ogólne wymiaru kary określone przepisami art. 85 i 86 kodeksu karnego. A to z kolei oznacza, że przy miarkowaniu kary łącznej trzeba wziąć pod uwagę także i karę ograniczenia wolności – z zastrzeżeniem rzecz jasna tego, iż ta w razie objęcia wyrokiem łącznym podlega „przeliczeniu” w proporcji 2:1 w tożsamy sposób jak kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Odnosząc to do podanego przykładu, kara łączna wynosiłaby maksimum: 6 miesięcy kary pozbawienia wolności (z kary „mieszanej”), jeden rok z kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz jeden rok z kary ograniczenia wolności, co w sumie daje dwa lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Dolna granica takiej kary wynosiłaby jeden rok pozbawienia wolności (a więc najsurowszą ze zbiegających się kar). Oczywiście w efekcie łączenia kar nie sposób wymierzyć innej kary, niż kara bezwzględna. W przypadku jednak skazań na kary łagodniejsze aktualizuje się zasada ujęta w przepisie art. 87 § 1 kk i można wydać wyrok skazujący na kolejną „karę mieszaną”. Jednak z jednostkowych kar pozbawienia wolności nie może być wyższa niż pół roku (w przypadku kary bezwzględnej) lub rok – w przypadku kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Co powinno być pierwsze, czyli czy wyrok łączny ma pierwszeństwo wobec zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności… No właśnie… Wiele spośród skazań obejmowały kary z warunkowym zawieszeniem. W świetle nowych regulacji data kolejnego czynu nie ma znaczenie, ważne jest wyłącznie to, czy orzeczona za nie kara podlega wykonaniu. W większości sytuacji oznaczać to jednak będzie, że kolejne skazanie za czyn popełniony w okresie próby będzie stanowił bądź to fakultatywną, bądź to obligatoryjną przesłankę do zarządzenia jej wykonania. W przypadku skazania kolejnym wyrokiem na karę grzywny problem nie występuje: kary te nie łączą się. W przypadku skazania na karę ograniczenia wolności – jak już wcześniej wskazano brak jest podstaw do łączenia kar. Aktualizuje się jednak przesłanka do fakultatywnego zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a w razie takiej decyzji sądu nic nie stoi na przeszkodzie, aby wyrok łączny objął karę pozbawienia wolności i karę ograniczenia wolności. Co więcej wydanie wyroku łącznego jest obowiązkiem sądu, a w jego efekcie kara ograniczenia wolności musi zostać zamieniona na karę pozbawienia wolności w relacji 2:1. W przypadku ponownego skazania na karę pozbawienia wolności (mieszaną) dochodzi już do kolizji możliwych decyzji sądu, tak samo bowiem można najpierw zarządzić wykonanie kary z warunkowym zawieszeniem, jak też – niejako pomijając ten etap – objąć ją wyrokiem łącznym. Rzecz jednak w tym, że w tej drugiej sytuacji wyrok taki będzie rodził dalece korzystniejsze konsekwencje dla skazanego, kara bowiem z warunkowym zawieszeniem także jest „przeliczana” w relacji 2: 1. Odnosząc to do przytoczonego wyżej przykładu zamiast kary 2 lat pozbawienia wolności (tej „w zawiasach”) sąd przyjmie, że wynosi ona tylko jeden rok. Jeśli jednak ten sam sędzia (i oczywiście każdy inny) w pierwszej kolejności skieruje sprawę tegoż skazania na posiedzenie w przedmiocie zarządzenia wykonania kary i takie postanowienie się uprawomocni to w dalszym ciągu koniecznym będzie wydanie wyroku łącznego obejmującego te skazanie. Kara jednostkowa z tego wyroku, jaką sąd będzie przyjmował miarkując karę łączną wynosić będzie dokładnie dwa lata. W tym miejscu warto podkreślić, że obowiązujące przepisy w żadnym zakresie takiej sytuacji nie regulują, trudno więc uznać, ze nawet orzeczenia Sądu Najwyższego wpłyną na kształtowanie się jakiejś w tej mierze obowiązującej praktyki. Osobiście w ocenie autora niniejszych wywodów jedynym kryterium, które mogłoby decydować o „pierwszeństwie” zarządzenia wykonania kary z warunkowym zawieszeniem jest spełnienie się obligatoryjnej przesłanki do takiej decyzji. Zarządzenie bowiem kary jest w takiej sytuacji obowiązkiem sądu, a skazany swoją postawą i złamaniem pozytywnej prognozy kryminalnej nie zasłużył na stosowanie wobec niego korzystniejszych reguł i karę powinien odcierpieć w całości. Przesłanki negatywne wyroku łącznego, czyli czego i dlaczego nie łączymy…. Odpowiedź w tym zakresie formułuje przepis art. 85 § 2, 3, 3a i 4 kodeksu karnego. Przepis, podkreślić należy już po 15 lipca 2015 roku znowelizowany, ale to akurat ze szczęściem dla przejrzystości tekstu prawnego i zasad techniki legislacyjnej. Jego idea pozostała jednakże niezmienna i zakazuje obejmować wyrokiem łącznym te wszystkie czyny, które popełnione zostały w trakcie wykonywania kary (kary łącznej), mogącej zostać objętą wyrokiem łącznym. Ustawodawca posługuje się określeniem: „jeśli po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary lub kary łącznej sprawca popełnił przestępstwo, za które orzeczono karę tego samego rodzaju lub inną podlegającą łączeniu, orzeczona kara nie podlega łączeniu z karą odbywaną w czasie popełnienia czynu”. Od razu rzuca się w oczy, że akurat w tym zakresie data czynu (drugiego) ma ogromne znaczenie. Jest równocześnie niebywale prostym, wspierając się już choćby tylko o kodeks jak i bogate orzecznictwo datę takowego czynu w miarę precyzyjnie ustalić. Problem jednak pojawia się w przypadku interpretacji pojęcia „po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary”. Bo o ile oczywistym jest, że zgłoszenie do zakładu karnego (doprowadzenie doń) rozpoczyna karę w jej fizycznym aspekcie, to co w sytuacji, w której skazany nie dość, ze dobrowolnie nie stawia się do zakładu karnego, unika poszukiwań listem gończym – a równocześnie popełnia kolejne przestępstwa. Zatem czy skazany rozpoczął wykonywanie kary, czy nie…? Podobne dotyczy wezwania do zapłaty grzywny, jak też wezwania do wykonania kary ograniczenia wolności. W tym drugim wszakże wypadku należy pamiętać o tym, że pierwszą czynność w zakresie wykonania kar podejmuje kurator i to on wzywa skazanego na rozmowę celem ustalenia miejsca i sposobu wykonywania prac, przeprowadzenia z nim wywiadu. Analizując przepis art. 85 § 1 kk widać, że Ustawodawca odróżnia „karę podlegającą wykonaniu”, od „kary wykonywanej”. Jeśli tak, to czy można tę różnicę sprowadzić wyłącznie od momentu uprawomocnienia się orzeczenia do momentu podjęcia pierwszej czynności faktycznej obligującej skazanego do poddania się rygorom kary? Odpowiedź nie wynika z regulacji kodeksu karnego. Gdy wziąć pod uwagę przepis art. 82 a Kodeksu karnego wykonawczego początek wykonywania kary liczy się od dnia: 1. przyjęcia skazanego lub ukaranego, który zgłosił się do odbycia kary, 2. zatrzymania skazanego lub ukaranego, który został doprowadzony do odbycia kary, 3. wprowadzenia do wykonania orzeczenia w stosunku do osoby pozbawionej wolności – chyba że ustawa stanowi inaczej. Problem w tym, z ustawa niewiele innego stanowi. Przepis natomiast § 1., pkt 18 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 czerwca 2015 r. w sprawie czynności administracyjnych związanych z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz kar i środków przymusu skutkujących pozbawienie wolności oraz dokumentowania tych czynności definiuje orzeczenie oczekujące na wykonanie – jako orzeczenie podlegające wykonaniu, przesłane przez sąd wraz z informacją o wyznaczonym terminie stawienia się skazanego lub ukaranego do odbycia kary oraz pozostałymi dokumentami niezbędnymi do przyjęcia, o których mowa w § 26 ust. 1 i 3. Jest to zresztą dość logicznym, wszystkie bowiem regulacje kodeksu karnego wykonawczego odnoszące się do kary zastępczej określają konsekwencje NIE WYKONANIA KARY zasadniczej. Innymi słowy, stosując zasady wykładni językowej (której rezultat jest jednoznaczny) nie można dojść do innej konkluzji niż ta, że samo wezwanie uprawnionego organu do realizacji obowiązków związanych ze skazaniem nie powoduje, iż kara ta jest wykonywana – a jedynie podlega wykonaniu. Dość dodać, że w przypadku jednoznaczności wykładni językowej trudno uciekać się do wykładni systemowej lub tym bardziej historycznej. Nie sposób także przyjąć za dopuszczalną wykładnię rozszerzającą, niekorzystną dla skazanego, której stosowanie w przypadku prawa karnego materialnego jest wręcz zabronione. Cóż, że uregulowanie ustawowe kłóci się z logiką i zdrowym rozsądkiem, a wbrew intencjom ustawodawcy wyrażanych w uzasadnieniu projektu zmian legislacyjnych premiuje niepoprawnych sprawców przestępstw. Nie płacisz grzywny za oszustwa podatkowe? Popełniasz kolejne przestępstwa, za które sąd skazuje cię na karę grzywny? Nie martw się – wniosek o wyrok łączny jest w pełni uzasadniony. Jeśli jednak skazany stara się, płaci należność w ratach lub wykonuje karę ograniczenia wolności – kolejne skazanie na karę podlegającą łączeniu nie pozwoli na wydanie wyroku łącznego. Jaka kara, czyli o wymiarze kary łącznej Do 1 lipca 2015 roku miarkując karę łączną Sąd musiał brać pod uwagę nie tylko daty czynów jak i skazań przy określaniu podstaw do wydania wyroku łącznego, ale także przy wymiarze samej kary. Do tego dochodził czynnik w postaci rodzaju przestępstw objętych wyrokiem łącznym. W znowelizowanym kodeksie karnym zasady wymiaru kary uległy znacznemu uproszczeniu. Zgodnie z art. 85a kodeksu karnego orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim: cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jest to ni mniej ni więcej jak silne nawiązanie do regulacji art. 53 i dalszych kodeksu karnego i zasad wymiaru kary, często ujmowane w sądowych uzasadnieniach jako względy w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej. Nie wdając się w dalsze tłumaczenie tych dość oczywistych pojęć na podkreślenie zasługuje jednak daleko idąca zmiana w technice pracy orzeczniczej sądu. Dokumenty takie jak opinia o skazanym, wywiad kuratora, informacje z miejsca zamieszkania, zachowanie przed popełnieniem przestępstwa – wszystko to będzie determinowało treść wyroku. Z kolei nie zgromadzenie przez sąd takich dokumentów i brak wystarczających informacji pozwalających kształtować miarodajną opinię na temat postawy skazanego i możliwości popełniania przez niego dalszych przestępstw stanowić może skuteczny zarzut apelacyjny. Oddajmy ponownie głos Sądowi Apelacyjnemu w Białymstoku (znany już wyrok z dnia 12 kwietnia 2016 r. w sprawie II AKa 25/16): (…) orzekając karę łączną na nowych zasadach, zgodnie z art. 85a sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Cytowany przepis nie zawiera enumeratywnego katalogu przesłanek decydujących o wymiarze kary łącznej, a z kolei użycie zwrotu “przede wszystkim” pozwala stosować dotychczasowe poglądy doktryny i judykatury. Zatem o zastosowaniu zasady absorpcji, asperacji bądź kumulacji decyduje określenie bliskości – związek przedmiotowo-podmiotowy łączący analizowane czyny oraz w jakich odstępach czasu zostały one popełnione. Podzielenia jest też godny pogląd, że rozwiązania skrajne, a więc zasady absorpcji i kumulacji powinny być rozstrzygnięciami wyjątkowymi. W konsekwencji kara łączna jako szczególna kara wymierzana niejako “na nowo” winna stanowić syntetyczną całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione przez niego czyny i jako taka nie może i nie powinna być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, ale jako instytucja gwarantująca racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielu przestępstw (…). Granice kary łącznej nie uległy zasadniczej zmianie i formułuje je przepis art. 86 § 1 – 4 kodeksu karnego i w dalszym ciągu sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności; karę pozbawienia wolności wymierza się w miesiącach i latach. Z kolei jeżeli suma orzeczonych kar pozbawienia wolności wynosi 25 lat albo więcej, a chociażby jedna z podlegających łączeniu kar wynosi nie mniej niż 10 lat, sąd może orzec karę łączną 25 lat pozbawienia wolności. Wymierzając karę łączną grzywny, sąd określa na nowo wysokość stawki dziennej, kierując się wskazaniami określonymi w art. 33 § 3; wysokość stawki dziennej nie może jednak przekraczać najwyższej ustalonej poprzednio, a jeżeli chociażby jedna z podlegających łączeniu grzywien jest wymierzona kwotowo, karę łączną grzywny wymierza się kwotowo. Jeżeli chociażby jedna z podlegających łączeniu grzywien została orzeczona na podstawie przepisu przewidującego wyższą górną granicę ustawowego zagrożenia tą karą niż określona w art. 33 § 1, sąd wymierza karę łączną grzywny w granicach od najwyższej z kar tego rodzaju wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 4500 stawek dziennych grzywny lub najwyższej z kar grzywny, jeżeli przekracza ona 4500 stawek dziennych. Wymierzając karę łączną ograniczenia wolności, sąd określa na nowo obowiązki lub wymiar potrącenia, o których mowa w art. 34 § 1a, a także może nałożyć na sprawcę obowiązki wymienione w art. 72 § 1 pkt 2-7a, jak również orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7. Co wszakże istotne, zgodnie z § 4 art. 86. Kodeksu karnego zasady wymiaru kary łącznej określone w § 1-3 stosuje się odpowiednio, jeżeli przynajmniej jedną z kar podlegających łączeniu jest już orzeczona kara łączna. Zgodnie z dyspozycją art. 90 : – środki karne, przepadek, środki kompensacyjne, środki zabezpieczające oraz dozór stosuje się, chociażby orzeczono je tylko co do jednego ze zbiegających się przestępstw, – w razie orzeczenia za zbiegające się przestępstwa pozbawienia praw publicznych, zakazów lub obowiązku tego samego rodzaju, sąd stosuje odpowiednio przepisy o karze łącznej. Wykazując gorliwość legislacyjnego glosatora nie sposób nie zauważyć niekonsekwencji ustawodawcy w zakresie określania zasad łączenia kar. Z jednej bowiem strony w dalszym ciągu kara pozbawienia wolności nie jest tożsamą z karą 25 lat i dożywotniego pozbawienia wolności. W przyjętych regulacjach mowa jest o łączeniu kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, natomiast zgodnie z przepisem art. 88 kodeksu karnego jeżeli najsurowszą karą orzeczoną za jedno ze zbiegających się przestępstw jest kara 25 lat pozbawienia wolności albo dożywotniego pozbawienia wolności, orzeka się tę karę jako karę łączną; w wypadku zbiegu dwóch lub więcej kar 25 lat pozbawienia wolności sąd może orzec jako karę łączną karę dożywotniego pozbawienia wolności. Rzecz w tym, że przepis ten teoretycznie może być potraktowany jako zasada łączenia kar najsurowszych z pozostałymi, w tym z karą np. ograniczenia wolności – pomimo, że w żaden sposób tego nie formułuje określając zasady łączenia WYŁĄCZNIE tej kary z karą pozbawienia wolności. Ot, mamy zbiegające się przestępstwa i wymierzamy karę łączną na zasadzie absorpcji. Jest to logiczne, nie sposób wyobrazić sobie skazanego na dożywocie, który czeka na wykonania kary ograniczenia wolności. Tyle że jeśli potraktujemy art. 88 kodeksu karnego jako dodatkową zasadę łączenia kar – to musimy odnieść ją też do kary grzywny. A to z kolei oznacza, że ta w istocie z mocy ustawy traci rację bytu, należy ją bowiem także objąć karą łączną – będącą bądź to karą 25 lat, bądź to dożywotniego pozbawienia wolności. Trudno uznać, iżby taka była intencja ustawodawcy, aczkolwiek patrząc realnie: szanse na skuteczną egzekucję kary grzywny od takiego skazańca są na tyle nikłe, że może faktycznie korzystniejszym jest jej systemowe wyeliminowanie. Jeśli jednak spełnią się zapowiedzi rządu i kara 25 lat pozbawienia wolności zagości w polskim kodeksie karnym jako sankcja za przestępstwa karno – skarbowe i zbrodnie sądowe, to de lege ferenda widać także i w tej mierze potrzebę zmian systemowych. Od skazanych menedżerów, prokuratorów i sędziów łatwiej wszak egzekwować należności z tytułu grzywien. A wszystko to zależy jak dobrze wiemy, od racjonalności ustawodawcy. Wiara w to kończy powyższe wywody. Jak wspomniano na wstępie, jest to próba syntetycznego ujęcia nowych regulacji w zakresie podstaw i zasad wymiaru kary łącznej. Z podkreśleniem prostoty i syntetyczności. Sędzia Arkadiusz Krupa vel Ślepym Okiem Temidy CYTAT(buziaczek123 @ 18:44) Ale jaki artykuł zabrania tego. Mój mąż miał wyrok łączny wydany, a potem odwołał się do apelacyjnego bo adwokat twierdził, że mało mu zbili, a w apelacyjnym cofneli i odrzucili z pośpiechu nieopaczenie inaczej pytanie- czy można coś zrobić aby wyrok wyrok łączny był na niekorzyść- było to oczywiste, że nie może. Od wyroku łącznego jak od każdego wyroku można złożyć apelację. Być może sąd apelacyjny uznał, że są jakieś przeszkody do wydania wyroku łącznego lub zachodzi okoliczność aby rozłączyć wyroki- ja nie znam akt sprawy. Inaczej sąd odwoławczy pozosawiłby wyrok łączy w mocy o ile był od łagodniejszy niż wyroki przed połączenie. Tutaj trzeba zapytać się adwokata, który zna dokładnie sprawę. Zawsze można ponownie połączyć wyroki. Dane teleadresowe Sąd Rejonowy w Pruszkowie05-800 Pruszków, ul. Kraszewskiego 22e-mail: administracja@

wzór wniosku o wydanie wyroku łącznego