nowotwory odbytu i odbytnicy, grzybica, choroby weneryczne, radioterapia i białaczka, mogą również przyczynić się do powstania przetoki okołoodbytniczej; Przetoki okołoodbytnicze powstają najczęściej u chorych w 4 dekadzie życia. Dwukrotnie częściej przetoka odbytu występuje u mężczyzn. Podział przetok okołodbytniczych: Zdarza się jednak, że gruczolak produkuje hormony, które zaburzają funkcjonowanie organizmu. Jedynie niewielki odsetek wszystkich gruczolaków to guzy złośliwe. Jeżeli gruczolak przysadki nie wywołuje objawów, to najczęściej jest guzem o łagodnym charakterze. 4. Rodzaje gruczolaków przysadki mózgowej Saneczkowanie u psa – niepokojący objaw. Saneczkowanie psa to sytuacja, w której pies przyjmuje pozycję, jakby jechał na sankach. Zwierzak wyciąga łapy daleko do przodu, by móc pocierać zadnią częścią ciała o podłoże. Dlaczego to robi? Ponieważ jest to jedyna pozycja, w której może sam się podrapać w okolicach odbytu. Jest to powodem choroby Cushinga, której objawami: duża nadwaga. liczne rozstępy. cukrzyca. nadciśnienie tętnicze. problemy ze skórą. osteoporoza. Istnieje również gruczolak przysadki Tłuszczak u psa – przyczyny. Bezpośrednią przyczyną pojawienia się tłuszczaków jest przerost tkanki tłuszczowej. Ich etiologia nie jest całkiem jasna, choć różne badania wykazują, że około 75 proc. tłuszczaków wykazuje nieprawidłowości genetyczne. Może to być zatem anomalia genetyczna, podobnie jak np. spondyloza u psa Gruczolakorak to nowotwór złośliwy, który może wykształcić się wszędzie tam, gdzie występuje nabłonek gruczołowy. Oznacza to zatem, że pojawia się w różnych gruczołach. Kiedy rośnie, imituje tworzenie się prawidłowych struktur gruczołowych. W większości przypadków atakuje błony śluzowe narządów, w tym m.in . Gruczoły okoloodbytowe u psa Sprawa gruczołów okołoodbytowych (a mówiąc ściślej – zatok okołoodbytowych) nie jest przyjemnym tematem, ale czasami niestety nieuniknionym w kwestii dbania o zdrowie Twojego psa. Bardzo wielu opiekunów czworonogów nie zdaje sobie w ogóle sprawy z istnienia tego rodzaju struktur. I bardzo dobrze, ponieważ zdrowe gruczoły nie sprawiają żadnych kłopotów, a ich ciche funkcjonowanie nie jest zauważane ani przez zwierzę, ani przez jego właściciela. Sprawa komplikuje się, gdy dochodzi do zbytniego nagromadzenia się produkowanej przez nie wydzieliny albo też stanów zapalnych, lub – co gorsza – nowotworów zatok okołoodbytowych. Wówczas zaczynają się kłopoty, skłaniające Twojego pupila, a także i Ciebie, do skierowania swojego zainteresowania głównie na tylne okolice psiego ciała. Jeśli więc Twój zwierz zachowuje się niespokojnie, często „saneczkuje” (czyli wykonuje dziwne, jeżdżące ruchy pośladkami po podłodze, mając jednocześnie kończyny tylne skierowane do przodu), zwraca szczególną uwagę na ogon i to, co się dzieje pod nim, intensywnie się tam wylizuje, dodatkowo popiskuje przy próbach oddania kału – koniecznie przeczytaj ten artykuł. Twój podopieczny może bowiem wykazywać objawy zapalenia lub nawet zaczopowania zatok okołoodbytowych. Co to są gruczoły okołoodbytowe?Budowa zatok okołoodbytowychZapalenie gruczołów okołoodbytowych u psaDysfunkcja zatok okołoodbytowychRopień zatok okołoodbytowychNowotwory gruczołów okołoodbytowychZatkanie zatoki okołoodbytowejPredyspozycje do chorób gruczołów okołoodbytowychChoroby zatok okołoodbytowych objawyChoroby zatok okołoodbytowych rozpoznanieRozpoznanie różnicoweChoroby gruczołów okołoodbytowych leczenieZabieg usunięcia zatok okołoodbytowychPowikłania po zabiegu usunięcia zatok okołoodbytowychOpieka pooperacyjnaRokowanieZapobieganieJak zapobiegać zatykaniu się gruczołów okołoodbytowych?KarmaRozpoznawanie i leczenie biegunekRozpoznawanie i leczenie chorób skórnychRozpoznawanie i leczenie alergiiMonitorowanie i obserwacjaZapobieganie otyłościCzyszczenie gruczołów okołoodbytowych u psa [krok po kroku] Gruczoły okołoodbytowe to parzyste, zmodyfikowane przydatki skóry, które znajdują się w okolicy zwieracza odbytu, po obu jego stronach, mniej więcej na godzinie 4 i 8. Ściana tych – przypominających woreczki – struktur wyścielona jest od wewnątrz nabłonkiem oraz zawiera zmodyfikowane gruczoły apokrynowe i łojowe. To właśnie te gruczoły – okryte niezbyt dobrą sławą – budzą tak wiele pytań i kontrowersji u opiekunów czworonogów. Dlaczego? Produkują one pewną bardzo specyficzną wydzielinę, której zapach niejednokrotnie wywołuje silne reakcje u co wrażliwszych właścicieli. Nic dziwnego – substancja ta o konsystencji pasty, silnym, odrażającym zapachu oraz barwie bardzo jednoznacznie kojarzącej się z czymś niezbyt przyjemnym, z całą pewnością nie mieści się w kanonach estetyki. Na szczęście nie musi. W prawidłowych warunkach ukryta jest ona przed światem w ciemnych zakamarkach psiego (i kociego też) odbytu, a ewakuowana niepostrzeżenie w sytuacjach równie intymnych, np. podczas defekacji. Budowa zatok okołoodbytowych Jak już wspominałam, zatoki okołoodbytowe leżą z dwóch stron odbytu, pomiędzy mięśniem zwieraczem odbytu zewnętrznym, a wewnętrznym. Są one niczym innym, jak parzystym wpukleniem skóry, wyściełanym zmodyfikowanymi gruczołami potowymi oraz łojowymi. Wydzielina tych gruczołów zbiera się w świetle zatoki, a następnie (podczas skurczu mięśnia zwieracza) jest ewakuowana przez przewód wyprowadzający na zewnątrz. Ujścia obu zatok znajdują się mniej więcej w pozycji godzin 4 – 5 oraz 7 – 8. Gruczoły, znajdujące się w zatokach okołoodbytowych produkują wydzielinę praktycznie cały czas, a jest ona w naturalny sposób usuwana w sytuacjach takich, jak oddawanie kału czy bardzo silne pobudzenie. Wtedy właśnie dochodzi do skurczu mięśnia zwieracza odbytu, który to skurcz jest warunkiem koniecznym do ewakuacji wydzieliny z zatok. Zatoki okołoodbytowe często określane są mianem gruczołów odbytniczych, około odbytniczych lub okołoodbytowych. Z anatomicznego punktu widzenia nie jest to jednak prawidłowa nazwa. Mówiąc o „gruczołach” i ich opróżnianiu, zatkaniu, czy płukaniu mamy raczej na myśli zatoki (czyli struktury większe, zawierające światło, w którym gromadzi się wydzielina), a rzeczywiste gruczoły, które są dużo mniejsze jedynie wyściełają ich światło oraz pełnią funkcję wydzielniczą. Przyjęło się jednak mówić o gruczołach okołoodbytniczych i na potrzeby tego artykułu warunkowo zostaniemy przy takiej nomenklaturze. Wszyscy wiemy, że psy znaczą teren, informując o swojej obecności w nim innych przedstawicieli swojego gatunku. Mało kto jednak świadomy jest faktu, że zwierzęta te robią to między innymi za pośrednictwem aktywnej pracy wydzielniczej gruczołów, obecnych w zatokach okołoodbytowych. Produkują one szczególnie gęstą, oleistą, cuchnącą wydzielinę, która zawiera feromony. Jej zapach jest swoisty i unikatowy dla każdego psa. Jest to pewnego rodzaju numer identyfikacyjny lub podpis, dzięki któremu psiak zostawia informacje swoim pobratymcom. Najprawdopodobniej cecha ta jest atawizmem, odziedziczonym w spadku po dzikich przodkach. Podczas defekacji zapach ten jest rozprzestrzeniany i dociera do nosów wszystkich – mniej lub bardziej – zainteresowanych. Oczywiście my, ludzie, nie potrafimy (i nie chcemy) identyfikować zwierząt za pomocą tego typu cech. Jednak w przyrodzie stanowi to bardzo ważną wiadomość oraz genialną formę przekazywania informacji. To jest właśnie ten tajemniczy powód, dla którego psy wąchają krocze innych psów w momencie spotkania. Podczas przywitania, stoją one z napiętymi, wyprostowanymi ogonami, pozwalając drugiemu przedstawicielowi gatunku, obwąchać swoje tyły. Dodatkowo wydzielina, która jest ewakuowana podczas defekacji pokrywa stolec, nadając mu pewnego rodzaju „poślizg”. Oprócz tego – stanowiąc zmodyfikowane gruczoły potowe – wspomagają organizm w eliminacji toksyn oraz substancji, które nie są już potrzebne. Zatoki wraz ich gruczołami w normalnych warunkach funkcjonują zupełnie prawidłowo. Często opiekunowie swoich zwierząt nie wiedzą nawet, że ich pies czy kot posiada tego typu struktury i zaniepokojeni zgłaszają, iż czasem wyczuwają naprawdę nieprzyjemny zapach od swojego pupila. W większości przypadków jest to po prostu zapach wydzieliny gruczołów, a – jeśli nie towarzyszą temu inne niepokojące objawy – jest najprawdopodobniej zupełnie normalny. Zwierzęta domowe, takie jak psy czy koty, w dużym stopniu utraciły zdolność samodzielnego opróżniania gruczołów okołoodbytowych. W prawidłowych warunkach wydzielina może być ewakuowana w takich sytuacjach, jak ruch (chodzenie), oddawanie kału, a czasem w momentach silnej ekscytacji czy stresu, doprowadzając do nagłej zmiany klimatu w najbliższym otoczeniu psa. Inaczej sprawa się ma, gdy z różnych przyczyn dochodzi do schorzeń zatok okołoodbytowych. Ma to miejsce w rozmaitych sytuacjach, np. przy zatkaniu, zapaleniu, ropniach, czy nowotworach, a ze względu na pewnego rodzaju „marginalne” znaczenie tej okolicy, niepokojące objawy bywają bagatelizowane przez właścicieli. A zatoki chorują, sprawiając zwierzęciu coraz większy ból i dyskomfort przy defekacji. Zobaczmy więc, jakie choroby dotyczą zatok okołoodbytowych oraz jakie są sposoby radzenia sobie z nimi. Najczęstsze problemy, dotyczące gruczołów okołoodbytowych u psów to: Zapalenie gruczołów okołoodbytowych u psa. Dysfunkcja zatok (czyli nieprawidłowe opróżnianie lub brak samoistnego opróżniania zatok), prowadząca często do niedrożności przewodu wyprowadzającego. Ropień (a nawet pęknięcie/perforacja zatoki okołoodbytowej na skutek niedrożności przewodu wyprowadzającego). Guzy zatok okołoodbytowych. Zapalenie gruczołów okołoodbytowych u psa Zapalenie gruczołów okołoodbytowych u psa Zapalenie zatok okołoodbytowych występuje stosunkowo często u psów, ponieważ u 1 na 10 osobników przynajmniej raz w życiu zdiagnozowano zapalenie. Zwykle wywołane jest ono zakażeniem i niedrożnością przewodu wyprowadzającego. Jest to pewnego rodzaju błędne koło, ponieważ jeden stan prowadzi do drugiego i na odwrót. Na skutek toczącego się stanu zapalnego dochodzi do zwiększenia wydzielniczości przez gruczoły wyściełające zatoki, a taka gromadząca się w dużej ilości wydzielina stanowi idealną pożywkę dla rozwijających się mikroorganizmów. Im dłużej trwa proces, tym więcej wydzieliny się gromadzi w zatokach, prowadząc do ich znacznego „rozdęcia” i uszkodzenia zatoki. W pewnym momencie ściana takiego woreczka nie wytrzymuje już panującego w jego świetle ciśnienia i ulega przerwaniu. Tak się dzieje w momencie niedrożności przewodu wyprowadzającego. Przy towarzyszącym zakażeniu dochodzi do powstania przetoki. To jeden z najgorszych scenariuszy przebiegu zapalenia zatok u psów. Jednakże proces zapalny wcale nie jest uwarunkowany wyłącznie niedrożnością. Bardzo często dochodzi do zapalenia zatok u psów z zupełnie „prozaicznych” przyczyn, jak właśnie zbytnie nagromadzenie się wydzieliny. Wtedy są one stosunkowo łatwo opróżniane, a wydzieliny jest zdecydowanie więcej (na skutek nadwydzielniczości), ma ona płynną konsystencję oraz może zawierać kremowo – żółte ziarnistości, a nawet kłaczki. Na zwiększenie wydzielniczości gruczołów oraz problemy z opróżnianiem zatok okołoodbytowych wpływają takie czynniki, jak: zakażenia, głębokie bakteryjne lub grzybicze stany zapalne skóry, infestacje roztoczy (np. Demodex – nużeniec, Sarcoptes – świerzbowiec), czynniki hormonalne (np. niedoczynność tarczycy), czynniki alergiczne (alergeny pokarmowe oraz środowiskowe), czynniki idiopatyczne (o niezidentyfikowanej przyczynie), osłabienie mięśnia zwieracza odbytu (np. na skutek przewlekłej biegunki), rozluźnienie odbytu, zaparcia, otyłość, urazy lub choroby odcinka krzyżowo – lędźwiowego kręgosłupa; nerwy odchodzące z tego odcinka dostarczają impulsy do mięśni, odpowiadającym tej okolicy, a także do odbytu, pęcherza moczowego i zatok okołoodbytowych; w przypadku jakichkolwiek zaburzeń neurologicznych – oprócz innych, często poważniejszych problemów – może dojść do dysfunkcji zatok. Wszystkie te czynniki zaburzają opróżnianie zatok z wydzieliny, prowadząc w konsekwencji do ich zapalenia. Dysfunkcja zatok okołoodbytowych Problemy z nieprawidłowym opróżnianiem zatok okołoodbytowych mogą być związane z: Nieprawidłowo zbilansowaną dietą Powodem, dla którego żywność odgrywa tak znaczącą rolę w ewakuacji wydzieliny jest fakt, iż pożywienie, które dostaje pies może nie zawierać odpowiedniej ilości błonnika. Zdarza się także w sytuacjach, gdy zwierz żywiony jest w przeważającej części jedzeniem miękkim. Dzięki dodatkowi włókna pokarmowego do karmy, zwiększa się objętość kału. Skutkuje to tym, iż podczas defekacji zwieracz odbytu musi się rozszerzyć wystarczająco, by stolec mógł zostać wydalony. To jest właśnie ten moment, w którym zatoki okołoodbytowe ulegają uciśnięciu i opróżnieniu. Biegunkami (najczęściej przewlekłymi) Występowanie biegunki już samo w sobie jest problemem, a – trwając dłużej – stanowi czynnik, pozbawiający psiaka możliwości ewakuowania zawartości zatok okołoodbytowych. Ale nie tylko stany biegunkowe prowadzą do ich przepełnienia. Wystarczy, że u psa stolec przez jakiś czas jest po prostu bardziej miękkiej konsystencji, bardziej plastyczny. Nie pełni on wówczas swojej funkcji „mechanicznej”, przez co wydzielina z zatok nie jest ewakuowana. Budową anatomiczną zatok okołoodbytowych Przykładowo mniejsze i cieńsze przewody wyprowadzające znacząco zmniejszają możliwość efektywnego opróżniania zatok. Położeniem zatok okołoodbytowych U wielu psów zatoki zatopione są dość głęboko, co może utrudniać ich ewakuację w normalny, fizjologicznych sposób. Nadprodukcją gruczołów lub zwiększoną gęstością wydzieliny Różne sytuacje doprowadzają do zwiększenia wydzielniczości gruczołów, najczęściej jednak jest ona skutkiem nadwrażliwości lub alergii. Słabe napięcie mięśniowe zwieraczy odbytu, do którego doprowadzić mogą nie tylko biegunki, ale także zaburzenia neurologiczne, metaboliczne oraz hormonalne. Wymienione wyżej czynniki mają jedną wspólną cechę – ich konsekwencją jest patologiczne nagromadzenie się wydzieliny w zatokach oraz (często) brak prawidłowego jej usuwania, co w efekcie może doprowadzić do zatkania zatoki okołoodbytowej. Ropień zatok okołoodbytowych Do uformowania ropnia w obrębie zatoki dochodzi w sytuacji, gdy jest ona już objęta silnym zapaleniem oraz pojawia się zakażenie. Jednym z głównych objawów jest obrzęk oraz uwypuklenie okolicy zatoki, które jest widoczne dla opiekuna psiaka. Towarzyszące zapaleniu objawy, jak zaczerwienienie, zwiększenie ciepłoty oraz bolesność również i tu są obecne. W zaawansowanym stanie ropy jest tak dużo, że dochodzi do pęknięcia zatoki i powstania przetoki. Towarzyszyć temu może gorączka i zły stan ogólny zwierzęcia. Leczenie ropnia polega na: wykonywaniu ciepłych okładów (np. z użyciem termofora, hot – packa), przecięciu ropnia w celu jego przepłukania i drenażu, stosowaniu antybiotyków miejscowo i ogólnie, codziennej toalecie tego miejsca przez opiekuna psa. Nowotwory gruczołów okołoodbytowych Gruczolak gruczołów okołoodbytowych objawy Najpowszechniejszym guzem nowotworowym dotyczącym gruczołów zatok okołoodbytowych jest gruczolakorak. Adenocarcinoma jest: złośliwym, szybko rosnącym, łatwo przerzutującym guzem. Pomimo, iż występuje relatywnie rzadko u psów, zachowuje się niestety bardzo zwodniczo – nawet przy bardzo niewielkich rozmiarach nowotworu pierwotnego, zlokalizowanego w zatoce okołoodbytowej, łatwo nacieka on okoliczne tkanki oraz daje przerzuty odległe. Średni wiek, w którym dochodzi do pojawienia się guza u psów to około 10 lat. Występuje on z równą częstotliwością u obu płci, nie ma też specyficznych predyspozycji rasowych. Zauważono jednak, że u cocker spanieli występuje stosunkowo częściej. Najczęściej guzy te są jednostronne, co oznacza, że rozwijają się z reguły tylko w jednej zatoce. Oznaki nowotworu mogą być różne, najczęściej są one jednak zbliżone do tych, które występują przy wszystkich problemach z zatokami. Objawy gruczolakoraka u psa to: Jednostronny obrzęk, zlokalizowany w bezpośredniej okolicy odbytu. Początkowo widoczny może być guzek lub guz w bliskim sąsiedztwie zatoki okołoodbytowej, nierzadko rozrastający się w głąb, a na jego powierzchni pojawiają się owrzodzenia. Zdarza się, iż deformacja nie jest widoczna, a guzek wykrywany jest podczas badania rektalnego – wówczas wyczuwalne jest zgrubienie lub większa masa guzowata w okolicy zatoki. Zaparcia. Ból lub wysiłek podczas wypróżniania się. Krew w kale u psa. Jeśli obecna jest niewydolność nerek (na skutek zwiększonego poziomu wapnia we krwi) u psa może występować zwiększona częstotliwość i/lub ilość oddawanego moczu oraz nadmierne pragnienie. Na zwrócenie uwagi zasługuje fakt, iż nawet przy obecności guza o dużych rozmiarach, ale bez powiększenia węzłów chłonnych w jamie brzusznej problemy z defekacją mogą nie być znaczące. Objawy niewydolności nerek (związanej z hiperkalcemią): zwiększone pragnienie, zwiększone oddawanie moczu, wymioty, utrata apetytu, osłabienia, apatia. Gruczolakorak zatok okołoodbytowych rozpoznanie Już sam obraz kliniczny wraz z hiperkalcemią paranowotworową może nasuwać podejrzenie złośliwego tła zmian guzowatych. Zespół paranowotworowy pojawia się w związku z nieprawidłowym oddziaływaniem guza na organizm. Klasyczne objawy ogólnoustrojowe to: zwiększone pragnienie, wielomocz, osłabienie mięśni, zwolniona akcja serca, zwiększone stężenie wapnia we krwi, możliwy jest również rozwój niewydolności nerek. Nie oznacza to, że prawidłowy poziom wapnia we krwi wyklucza nowotwór. Faktem jest, że hiperkalcemia występuje tylko w 25% przypadków adenocarcinomy zatok okołoodbytowych u psów. Ostateczne rozpoznanie możliwe jest więc jedynie na podstawie badania histopatologicznego bioptatu (uzyskanego najczęściej za pomocą biopsji cienkoigłowej) lub fragmentu guza (po jego chirurgicznym wycięciu). Badanie histopatologiczne wnosi wiele cennych informacji prognostycznych, jak na przykład: stopień złośliwości, obecność i/lub prawdopodobieństwo wznowy miejscowej lub przerzutów odległych, margines cięcia chirurgicznego, który mówi nam, czy udało się nowotwór usunąć w całości, czy też pozostały jakieś komórki w organizmie. Badania krwi są niezbędne w przypadku podejrzenia gruczolakoraka. Pozwalają one ocenić ogólny stan pacjenta oraz wykryć ewentualną hiperkalcemię lub niewydolność nerek. Niezmiernie ważne dla dalszego prognozowania odnośnie czasu przeżycia psa są również badania obrazowe. Rentgenografia klatki piersiowej (w 3 projekcjach) umożliwia wykrycie przerzutów lub innych nieprawidłowości dotyczących serca lub płuc. Z kolei badanie usg jamy brzusznej pozwala wykryć powiększone węzły chłonne, a także obecność przerzutów odległych oraz innych zmian w narządach wewnętrznych (w nerkach, śledzionie, wątrobie). To właśnie powiększone węzły chłonne najczęściej są przyczyną utrudnionego oddawania kału przez psa. W sytuacji rozpoznania gruczolakoraka leczenie powinno opierać się na chirurgicznym usunięciu jak największej masy guza. Jest to najważniejsza, podstawowa i sprawdzona metoda wpływania na długość przeżycia psów z nowotworami zatok okołoodbytowych. Niestety, nie zawsze możliwe jest radykalne, wystarczająco szerokie cięcie chirurgiczne (ze względu na bliskość odbytnicy i odbytu), stąd stosunkowo często pojawiają się wznowy po usunięciu guza. Jeśli konieczne jest usunięcie dużej masy nowotworu, po zabiegu mogą pojawić się (przejściowe lub trwałe) komplikacje, jak np. nietrzymanie kału . Jeśli doszło do powiększenia węzłów chłonnych w jamie brzusznej (a zdarza się to w około 50% przypadków) – ich usunięcie może w znacznym stopniu ograniczyć zatwardzenia oraz złagodzić problemy związane z defekacją. W przypadku, gdy u psa występuje już hiperkalcemia i/lub niewydolność nerek, przez operacją konieczne jest maksymalne skorygowanie zaburzeń równowagi kwasowo – zasadowej, metabolicznych oraz wodno – elektrolitowych. Pies może wymagać kroplówek i innych leków dożylnych w celu ograniczenia ryzyka związanego z anestezją i zabiegiem. Niestety, zdarza się, że niewydolność nerek jest utrwalona i niemożliwa jest całkowita eliminacja azotemii. Po wygojeniu rany pooperacyjnej zalecane jest wprowadzenie chemioterapii, elektrochemioterapii lub radioterapii w celu spowolnienia nawrotu lub rozsiewu nowotworu. Powikłania po operacji usunięcia gruczolakoraka obejmują: zakażenie rany pooperacyjnej, rozejście się brzegów rany, nietrzymanie kału, zwłaszcza po usunięciu dużych mas nowotworowych; ta poważna komplikacja pozabiegowa występuje u około 1/3 psów; z reguły jest to stan przejściowy; ze względu na fakt, że gruczolakoraki zwykle dotyczą tylko jednej strony, pies z reguły ma problem z samym tylko kontrolowaniem wypróżnień, natomiast rzadko dochodzi do faktycznego nietrzymania kału (inaczej, niż ma to miejsce przy usunięciu obu zatok okołoodbytowych). Opieka pooperacyjna Zwykle 1 – 2 dni po zabiegu pacjent wypuszczany jest do domu (pod warunkiem, ze jego stan jest dobry oraz nie doszło do komplikacji). Opiekun psa otrzymuje komplet leków do podawania w domu – najczęściej są to antybiotyki oraz leki przeciwbólowe. Dopóki nie ustąpią obrzęki po zabiegu, zalecane jest podawanie leków rozluźniających stolec. Obligatoryjne jest uniemożliwienie zwierzęciu wylizywanie rany pooperacyjnej przez okres 10 – 14 dni. Najbardziej optymalnym sposobem jest założenie psu kołnierza elżbietańskiego na ten czas. Przez około 2 tygodnie wskazane jest ograniczenie aktywności, a spacery powinny odbywać się wyłącznie na smyczy. Na właścicielu leży teraz obowiązek dbania o higienę rany; ze względu na możliwość nietrzymania kału, codzienna toaleta okolicy cięcia powinna być przestrzegana w jeszcze bardziej restrykcyjny sposób, niż po zabiegu w innym, bardziej czystym obszarze ciała. Po każdym wypróżnieniu psa należy oczyścić okolicę odbytu oraz odkazić ranę pooperacyjną. To bardzo ważne, gdyż taka lokalizacja cięcia sprzyja zakażeniom. Rokowanie Rokowanie ściśle uzależnione jest od: rodzaju leczenia, wielkości guza, obecności hiperkalcemii, niewydolności nerek, powiększonych węzłów chłonnych, ewentualnych przerzutów. Badanie usg jamy brzusznej oraz radiografia klatki piersiowej mówi nam, czy nowotwór już się rozprzestrzenił. Guzy zatok okołoodbytowych bardzo często są złośliwe i mogą dawać przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych, a następnie do narządów odległych. Ze względu na fakt, że dość często dochodzi do wznowy i/lub przerzutów, średni okres przeżycia psów po zabiegu wynosi około 8 miesięcy. Wczesne wykrycie oraz radykalne usunięcie guzka w połączeniu z leczeniem farmakologicznym może polepszyć rokowanie. Zatkanie zatoki okołoodbytowej Jest to najczęstszy problem, dotyczący zatok okołoodbytowych u psów. W pewnych sytuacjach nie są one opróżniane prawidłowo, a wydzielina gruczołów, która w normalnych warunkach jest dość płynna, staje się coraz gęstsza i bardziej wysuszona, co utrudnia, a nawet uniemożliwia jej wypływ przez cienki przewód wyprowadzający. Wówczas dochodzi do gromadzenia się gęstej substancji w świetle tych workowatych struktur, która rozpycha ich ściany, prowadząc do wystąpienia u zwierzęcia objawów bólowych. Niejednokrotnie ciśnienie panujące w zatoce jest tak duże, że doprowadza do wytworzenia się szczelin w ścianie zatoki oraz powstania przetok. Przyczyny zatkania gruczołów okołoodbytowych u psa: zapalenie zatoki, zakażenia (np. ropień zatoki), niedrożność przewodu wyprowadzającego (która zawsze prowadzi do zakażenia i zapalenia zatok), kombinacja wymienionych czynników, nowotwór. Objawy zatkania gruczołów okołoodbytowych u psa: dyskomfort oraz bolesność okolicy odbytu, bolesne i długotrwałe wypróżnianie, lizanie, drapanie, pocieranie okolicy odbytu, dyskomfort podczas siadania, pogoń za własnym ogonem, nieprzyjemny zapach z jamy ustnej, nagłe podskakiwanie podczas odpoczynku. Na szczęście leczenie na ogół nie jest skomplikowane i przeważnie ogranicza się do ręcznego opróżnienia zatok okołoodbytowych. Predyspozycje do chorób gruczołów okołoodbytowych Predyspozycje do chorób gruczołów około odbytowych Stany patologiczne zatok okołoodbytowych dotykać mogą psów w każdym wieku, niezależnie od rasy, czy płci. Jednakże psy ras małych lub miniaturowych (np. pudle, Chihuahua, jamniki, rasy toy) chorują częściej. Zdarza się, że współistniejące dermatozy, jak np. łojotokowe zapalenie skóry, predysponują do stanów zapalnych zatok. Choroby zatok okołoodbytowych objawy Choroby zatok okołoodbytowych objawy Najczęstszym objawem, zgłaszanym przez zaniepokojonego opiekuna jest podrażnienie odbytu, manifestujące się intensywnym wylizywaniem, drapaniem, a nawet wygryzaniem jego okolicy lub ogona. Towarzyszy temu silny niepokój i zdenerwowanie pacjenta. Pies często saneczkuje, jakby próbował pozbyć się czegoś, co utkwiło mu pod ogonem. Właściciele informują, że od pewnego czasu pies zmienił swoje zachowanie, zaczął interesować się „tyłem”, gania za własnym ogonem. Często też wyczuwają nieprzyjemną woń. Na spacerach psiak bywa niespokojny. Pojawiają się problemy z oddaniem kału, zwierzę napina się, może popiskiwać. Zaparcie jest dość częstym objawem chorób zatok okołoodbytowych – przyczyną jest powstrzymywanie się zwierzęcia przed defekacją, ponieważ sprawia mu ona ból. Nierzadko w kale psa obecna jest domieszka świeżej krwi (może ona występować w postaci smużek, kropli, rzadko zabarwia też całą powierzchnię stolca; stwierdzana jest ona jednak tylko powierzchownie). Jeśli doszło do silnej infekcji, może ona przejść w uogólnione zapalenie skóry. W bardziej zaawansowanych i/lub przewlekłych stanach zapalnych zatok okołoodbytniczych pojawiają się objawy ogólne. Zwierzę może być apatyczne, odmawiać jedzenia czy ruchu. Gdy wydzielina zatok ulega zakażeniu, może dojść do powstania ropnia zatoki. Wówczas pojawiają się także objawy ogólne, jak: brak apetytu, niechęć do ruchu, pies odczuwa znaczny dyskomfort podczas siedzenia, dlatego tez unika takiej pozycji, nierzadko obecna jest gorączka, zwierzę traci na wadze, zauważalne staje się wyniszczenie. Choroby zatok okołoodbytowych rozpoznanie Rozpoznanie chorób zatok nie jest skomplikowane i z reguły specyficzne objawy kliniczne w połączeniu z badaniem rektalnym pozwalają na umiejscowienie procesu chorobowego. W wywiadzie bardzo często można uzyskać informacje od właściciela o pewnych nieprawidłowościach, zauważonych u psa w ostatnich tygodniach. Przykładowo opiekun zgłasza, że u zwierzęcia obecna była biegunka lub miękkie stolce. Nawet fizjologiczna ruja mogła przyczynić się do wystąpienia zapalenia zatok. Objawy, które zgłasza zaniepokojony opiekun już na wstępie nasuwają podejrzenie stanów chorobowych zatok okołoodbytniczych. I rzeczywiście – w wielu przypadkach okolica odbytu może być obrzmiała i wykazuje cechy zapalenia: zaczerwienienie skóry, zwiększenie jej ciepłoty, bolesność przy dotyku, obrzęki. Jeśli doszło do powstania przetoki na skutek wytworzenia się ropnia lub masywnego rozszerzenia zatoki, zauważalna może być rana, szczelina lub inny ubytek w tkankach okolicy odbytu, z którego najczęściej sączy się ropna wydzielina. Może towarzyszyć temu gorączka. W badaniu rektalnym stwierdza się powiększone i najczęściej bardzo wrażliwe zatoki okołoodbytowe o tęgiej lub nawet twardej konsystencji. Zawartość zatok może być prawidłowa (bladożółta, nieznacznie lepka, serowata lub ziarnista) lub nieprawidłowa (białoszara lub brązowa, brunatna, żółta lub zielona, krwista, ropna, ziarnista, mętna, nieprzezroczysta). Niejednokrotnie nie jest możliwe ewakuowanie wydzieliny z chorych zatok. U pacjenta mogą być obecne również inne nieprawidłowości, jak: ropnie krocza lub prostnicy, zwężenie odbytu, przetoki krocza. Na podstawie charakteru wydzieliny, konsystencji zatok, a także ich stopnia wrażliwości na omacywanie można wnioskować o rodzaju zaburzenia, jakim dotknięte są zatoki okołoodbytowe. Z zapaleniem zatok okołoodbytowych mamy do czynienia wówczas, gdy omacywaniu towarzyszy średniego lub dużego stopnia ból, a wydzielina jest płynna, żółtawo – kremowa, krwista lub ropna. Zatkanie zatoki nie jest stanem tak bardzo bolesnym, jak jej zapalenie, jednak jest ona bardzo wypełniona, wręcz rozdęta i istnieje poważna trudność w ewakuacji wydzieliny. W przypadku powstania ropnia tej struktury, gdy powiększeniu zatoki towarzyszy obecność wysięku ropnego, obecne może być także: zapalenie tkanki podskórnej okolicznych tkanek, zaczerwienienie skóry, ból, gorączka. Najpoważniejszym stanem w przebiegu nienowotworowych chorób zatok jest przerwanie zatoki okołoodbytowej – wtedy obecna jest przetoka z towarzyszącym wysiękiem (surowiczo – krwistym, ropnym itp.). W przypadku podejrzenia choroby nowotworowej zatoki lub zatok okołoodbytowych należy posiłkować się badaniami dodatkowymi – niezbędne więc będzie wykonanie biopsji z badaniem histopatologicznym, a także przeprowadzenie badań krwi oraz obrazowych (rtg, usg). Fistulografia jest pomocna w określeniu przebiegu przewodu przetoki. Badanie krwi (morfologiczne oraz biochemiczne) nie są specyficzne. Może występować leukocytoza z przesunięciem obrazu w lewo przy obecności ropnia zatoki okołoodbytowej. Bardzo duże znaczenie mają natomiast badania cytologiczne oraz bakteriologiczne wydzieliny. W przypadku zapalenia obecna będzie dość duża ilość leukocytów oraz bakterii. Prawidłowa flora bakteryjna zdrowej zatoki okołoodbytowej zawiera następujące bakterie: Mikrokoki, Escherichia coli, Streptococcus faecalis, Staphylococcus spp. W warunkach stanu zapalnego stwierdzane są w większych ilościach: Streptococcus faecalis, Clostridium perfringens, Escherichia coli, Proteus spp., Staphylococcus spp., mikrokoki, difteroidy. Rozpoznanie różnicowe Czy wymienione objawy wskazują jednoznacznie na procesy chorobowe toczące się w obrębie zatok okołoodbytowych? No nie. Tego typu symptomy mogą towarzyszyć również innym chorobom i stanom, dlatego zawsze w rozpoznaniu różnicowym należy uwzględnić możliwość występowania takich zaburzeń, jak: Stany alergiczne, takie jak alergia na pchły, czy alergia pokarmowa (intensywne wylizywanie się, wygryzanie, a nawet samookaleczenie zwłaszcza w okolicy krzyżowo – lędźwiowej oraz pośladków i ud jest cechą alergicznego pchlego zapalenia skóry; z kolei alergiom pokarmowym bardzo często towarzyszą nawracające stany zapalne uszu oraz zatok okołoodbytowych). Guz okolicy odbytu (widoczny może być obrzęk oraz owrzodzenia skóry w tej lokalizacji). Przetoka okołoodbytnicza. Ropowica skóry fałdu ogonowego (często przechodzi ona w stany ropne, dotyczące zatok). Zapalenie skóry. Zapalenie pochwy. Inwazje pasożytów wewnętrznych. Jeśli obecny jest obrzęk krocza, należy wziąć pod uwagę inne jego przyczyny, jak: przepuklina przepony miednicy (kroczowa), zlokalizowana okołoodbytowo, nowotwór okolicy odbytu, przerost gruczołów okołoodbytniczych (są to drobne struktury, zlokalizowane w okolicy odbytu, częściowo również na pośladkach, nie mające nic wspólnego z zatokami okołoodbytowymi). Atrezja odbytu. Pythioza prostnicy. Wypadnięcie prostnicy przez odbyt. Wiele innych. Choroby gruczołów okołoodbytowych leczenie Leczenie uzależnione jest od nasilenia stanu zapalnego. Najczęściej leczenie zapaleniem zatok okołoodbytowych polega na: ręcznym usunięciu wydzieliny, płukaniu zatok, podawaniu miejscowych antybiotyków, zmianie diety. Powinno się zwrócić szczególną uwagę do równoległe leczenie współistniejących chorób skóry czy stanów alergicznych. W przypadku łagodnego zapalenia zatok okołoodbytowych lub ich zatkania, pierwszą czynnością jest usunięcie zalegającej wydzieliny. Następnie zatoki przepłukuje się łagodnymi środkami odkażającymi (na początku sól, potem rivanol lub roztwór betadyny; niektórzy stosują również przeznaczone do czyszczenia uszu preparaty zawierające tris – edta i/lub chlorheksydynę). Czynność można zakończyć płukaniem zatok roztworem zawierającym antybiotyki i glikokortykosteroidy. Zmiana diety na taką, która zawiera zwiększoną ilość włókna pokarmowego, prowadzi do zwiększenia objętości mas kałowych, dzięki czemu dochodzi do rozciągnięcia zwieracza i uciskania zatok, a w konsekwencji prowokuje ich opróżnianie podczas defekacji. Czasem uzasadnione może być podawanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. W poważniejszych przypadkach konieczne jest nawet cotygodniowe opróżnianie i płukanie zatok okołoodbytowych. W sytuacjach poważnych, przewlekłych nie obejdzie się bez ogólnej antybiotykoterapii. Najlepiej jest dobrać antybiotyk na podstawie wyniku badania bakteriologicznego z antybiotykogramem. W przypadku występowania ropni zatok okołoodbytowych zaleca się ich nacięcie, opróżnienie i przepłukanie. W przypadku ropni dobrze sprawdzają się ciepłe okłady: 2 – 3 razy dziennie przykłada się ciepły (a nie gorący) termofor lub hot – pack, na 15 – 20 minut. Oczywiście wymagane jest również ogólne podawanie antybiotyków. Czasem, przy niedrożności przewodu wyprowadzającego lub ropniu zatoki konieczne może być jej chirurgiczne oczyszczanie. Zabieg ten wykonuje się w znieczuleniu, zatoki są otwierane i przepłukiwane roztworami antyseptycznymi. Następnie aplikowany jest antybiotyk do światła zatoki. Może być konieczność powtarzania tego typu procedury 2 razy w tygodniu przez 2 – 3 tygodnie aż do momentu całkowitego wygojenia. Jeśli dojdzie do pęknięcia chorej zatoki konieczne może być założenie drenu. Jest to płaska, gumowa rurka, za pomocą której materiał z wnętrza zatoki ewakuowany jest na powierzchnię skóry. Celem pozostawienia drenu jest to, że skóra nie zamyka się zbyt wcześnie, dzięki czemu możliwy jest wypływ wysięku bateryjnego, a nie zatrzymywanie go w środku. Takie postępowanie daje gwarancję zdrowienia w najlepszy z możliwych sposobów: od środka na zewnątrz. Dodatkowo poprzez codzienne płukanie zatoki, gromadzące się jeszcze i namnażające bakterie są szybko usuwane z jej światła. Dren pozostaje na miejscu do momentu, gdy w zatoce nie ma już żadnego zakażonego materiału. Jeśli proces leczenia przebiega pomyślnie, rurka usuwana jest najczęściej po 3 – 4 dniach. Zabieg usunięcia zatok okołoodbytowych W stanach uciążliwych, nawracających i przewlekłych, gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi efektu lub też w sytuacji, gdy istnieje podejrzenie nowotworu zatok okołoodbytowych wskazane jest ich chirurgiczne wycięcie. Nie zawsze jednak jest ono możliwe do przeprowadzenia w trybie planowym. Zdarza się bowiem, że na skutek przewlekłych procesów chodzi do powstania przetoki po rozerwaniu zatoki okołoodbytowej. W takim przypadku interwencja chirurgiczna możliwa jest po wyleczeniu stanu zapalnego. Z reguły podczas zabiegu usuwane są obie zatoki, nawet, jeśli proces chorobowy zlokalizowany był wyłącznie po jednej stronie. Jednakże interwencja chirurgiczna w tym regionie obarczona jest możliwymi powikłaniami, dlatego też decyzję o niej należy podjąć dopiero w momencie, gdy zastosowane leczenie jest nieskuteczne, lub też istnieje ryzyko procesu nowotworowego. Powikłania po zabiegu usunięcia zatok okołoodbytowych W ciągu pierwszych 2 tygodni po zabiegu możliwe są następujące powikłania: zakażenie, rozejście się brzegów rany, nadmierny wyciek, saneczkowanie, zapalenie, tworzenie się surowiczaków, nietrzymanie kału – jedno z najbardziej kluczowych powikłań, które może być przejściowe lub też trwałe. Powikłania odległe to najczęściej: wylizywanie okolicy odbytu, nietrzymanie kału, zwężenia odbytu, utworzenie się przetoki w okolicy odbytu – to najczęściej świadczy o pozostawieniu fragmentu zatoki podczas zabiegu; wówczas konieczne jest chirurgiczne usunięcie pozostałości, w przeciwnym bowiem wypadku przetoka oraz stan zapalny będą się utrzymywać. bolesne parcie, wypadnięcie prostnicy, krew w kale u psa, zaburzone oddawanie kału, wokalizacja przy defekacji. Opieka pooperacyjna Opieka po zabiegu Po operacji usunięcia zatok okołoodbytowych podaje się leki przeciwbólowe oraz antybiotyki. Niezmiernie istotne jest utrzymanie okolicy cięć chirurgicznych w czystości. W pierwszej kolejności należy uniemożliwić pacjentowi wylizywanie tych miejsc – najlepiej sprawdza się w tej sytuacji założenie kołnierza elżbietańskiego na cały okres gojenia się ran. Codzienna toaleta rany, przemywanie ran łagodnymi środkami odkażającymi, a także dbałość o czystość tej okolicy (zwłaszcza po każdym wypróżnieniu) są kluczowe z zapobieganiu zakażeniom. Przez pierwsze 2 – 3 tygodnie po zabiegu podaje się leki przeczyszczające (w przypadku zatwardzeń) lub zmiękczające kał. Należą tu między innymi: dokusan sodu, bisakodyl, laktuloza. Należy monitorować rany pooperacyjne, zwracając szczególną uwagę na objawy zakażenia (obrzęki, wysięk ropny, zaczerwienienie okolicy) oraz ewentualne rozejście się brzegów rany. Należy zasadniczo ograniczyć ruch u psa, a spacery powinny odbywać się wyłącznie na smyczy. Trzeba również dbać o regularność wypróżnień. Początkowo zauważalne może być nietrzymanie kału, jednak z reguły w ciągu kilku tygodni po zabiegu zwieracze odzyskują swoją sprawność. Rokowanie Rokowanie uzależnione jest ściśle od zaawansowania procesu, jego charakteru a także chorób współtowarzyszących lub leżących u podłoża stanów chorobowych zatok. Z reguły psy dość dobrze reagują na samo leczenie farmakologiczne, zwłaszcza, jeśli problemy z gruczołami są wcześniej rozpoznane, dobrze leczone, niezwiązane z nowotworem lub przetoką okołoodbytniczą. Jeśli doszło do wytworzenia się przetoki okołoodbytniczej lub też schorzenie ma tło nowotworowe, rokowanie pogarsza się. Zapobieganie Bardzo trudno jest zapobiegać stanom zapalnym czy innym problemom, dotyczących zatok ze względu na fakt, że tak niewiele wiadomo na temat ich etiologii. Warto jest jednak uwzględnić czynniki predysponujące i na nich oprzeć profilaktykę. Działania powinny uwzględnić zapobieganie także innym problemom, a jeśli już się one pojawią – ich skuteczne leczenie. Mam tu na myśli wszelkie stany chorobowe skóry, w przebiegu których pojawia się łojotok, zwiększoną aktywność gruczołów zatok okołoodbytowych, która może być obecna np. w przebiegu alergii, niewłaściwej diecie, zbyt słabym napięciu mięśniowym zwieraczy odbytu czy też być związana z predyspozycjami rasowymi. Nigdy nie zakładaj, że saneczkujący pies nie ma problemów z zatokami okołoodbytowymi i że problem sam zniknie. Im dłużej on trwa, tym większy dyskomfort sprawia zwierzęciu oraz tym poważniejsze i dłuższe może być leczenie. Dlatego też, jeśli widząc swojego psa, który sunie po dywanie pozostawiając za sobą cienką strużkę dziwnej mazi, jak najszybciej zabierz go do lekarza. Jak zapobiegać zatykaniu się gruczołów okołoodbytowych? Profilaktyka chorób gruczołów okołoodbytowych Ze względu na brak konkretnej przyczyny, leżącej u źródła nadwydzielniczości oraz problemów z zatokami około odbytowych nie ma też konkretnego postępowania, mającego na celu profilaktykę takich stanów. Na szczęście znamy już czynniki predysponujące do występowania chorób zatok, możemy więc wpływać przynajmniej na nie. Takie postępowanie w znacznym stopniu ogranicza gromadzenie się wydzieliny w nadmiernej ilości oraz sprzyja regularnemu opróżnianiu zatok, dzięki czemu minimalizuje ryzyko występowania patologicznych w ich obrębie. Karma By odpowiednio dbać o prawidłowe funkcjonowanie zatok okołoodbytowych oraz ich naturalne, samoistne opróżnianie, należy zapewnić swojemu psiakowi dietę z zawartością odpowiedniej ilości błonnika. W przeciwnym wypadku może dochodzić do gromadzenia się wydzieliny i konieczność jej ręcznego opróżniania przez właściciela lub lekarza weterynarii. Dodatek nienasyconych kwasów tłuszczowych do diety (głównie kwasów omega 3) poprzez ich działanie przeciwzapalne może zasadniczo ograniczyć nasilenie stanów zapalnych skóry i gruczołów okołoodbytowych. Czasem świetne rezultaty osiąga się po zmianie diety na hipoalergiczną – ma to miejsce zwłaszcza w sytuacjach, gdy u podłoża problemu leży alergia pokarmowa. Rozpoznawanie i leczenie biegunek Jak wiadomo, wszelkie stany, przebiegające z wydalaniem miękkiego lub rozwodnionego kału, sprzyjają zaburzeniom opróżniania zatok. Oczywiście powinny być one leczone nie tylko z tego względu, ponieważ biegunki same w sobie niekorzystnie wpływają na cały organizm. Dlatego też każda sytuacja, przy której dochodzi do rozluźnienia stolca wymaga szybkiego leczenia. Rozpoznawanie i leczenie chorób skórnych Jeśli u Twojego psa dochodzi do częstych i nawracających problemów z zatokami około odbytowymi, przyjrzyj się dokładnie jego skórze. Wszelkie stany keratołojotokowe, z którymi boryka się zwierz mogą silnie predysponować do schorzeń zatok. Ważne jest wówczas równoległe leczenie zarówno dermatoz, jak i stanów zapalnych zatok. Rozpoznawanie i leczenie alergii Stany nadwrażliwości i alergie to główne przyczyny nadmiernej wydzielniczości gruczołów, wyściełających ściany zatok około odbytowych. Bardzo często zauważane jest to przy alergii pokarmowej i dopóki sobie z nią nie poradzimy, dopóty pies będzie miał problemy z zatokami niezależnie od tego, jak często będziemy je opróżniać. Monitorowanie i obserwacja Najbardziej optymalnie byłoby, gdyby udało Ci się wyłapać moment samego tylko wypełnienia zatok, żeby było to wystarczająco wcześnie, aby móc zareagować bez konieczność wprowadzania poważnego leczenia oraz niekomfortowych zabiegów. Ponieważ w warunkach fizjologicznych ilość wydzieliny z gruczołów okołoodbytowych jest naprawdę niewielka, możesz niestety nie zauważyć, czy pies odpowiednio sobie radzi w tej kwestii, czy nie. Czasem pierwszą oznaką nieprawidłowego opróżniania zatok jest dość nieprzyjemny zapach, dobiegający np. z psiego legowiska. Nie wpadaj jednak od razu w panikę – psom zdarza się „popuszczać” z gruczołów i jeśli zdarza się to sporadycznie, a zwierzak jest szczęśliwy i nie przejawia innych, niepokojących objawów, jak saneczkowanie, częste lizanie okolicy odbytu czy ewidentne cechy zapalenia – wówczas nie ma powodu do niepokoju. Jeśli jednak od swojego psa wyczuwasz ten swoisty zapach bez przerwy, stał się on niespokojny, saneczkuje i interesuje się okolicą ogona, wówczas rzeczywiście może to stanowić przedsionek większych problemów. W optymalnych warunkach zapach powinien być niewyczuwalny, ponieważ nawet po opróżnieniu, psiak szybko oczyszcza się z jej nadmiaru. Obserwuj więc, czy nie zaczyna on saneczkować, czy też interesować się okolicą odbytu zanadto. Jeśli tak, niech skłoni Cię to do wcześniejszej niż przewidywana wizyty u lekarza weterynarii. Zapobieganie otyłości Nadwaga zawsze skutkuje negatywnymi konsekwencjami dla całego organizmu. W tym akurat przypadku może być tak, iż zbyt duża ilość tkanki tłuszczowej może odkładać się jako tak zwany tłuszcz okołonarządowy w okolicach zatok, sprawiając, że niejako zatapiają się one w tej poduszkowatej tkance. W ten sposób „mechaniczne” oddziaływanie stolca na zatoki okołoodbytowe może być ograniczone, przez co nie dochodzi do ich opróżniania. Czyszczenie gruczołów okołoodbytowych u psa [krok po kroku] Czyszczenie gruczołów okołoodbytowych u psa Zdarza się, że opiekunowie sami opróżniają gruczoły okołoodbytowe u swoich psów. Jest to oczywiście dopuszczalne i nic nie stoi na przeszkodzie, byś uczestniczył w każdym aspekcie życia swojego pupila, nawet tym mniej przyjemnym. Zanim jednak podejmiesz tę trudną decyzję, uświadom sobie tak naprawdę, na co się porywasz. Tak, powiesz, że już nie raz byłeś świadkiem, gdy Twój psiak „popuścił” sobie z gruczołów i doskonale wiesz, jak to pachnie☺ Nie, nie wiesz. Jest kolosalna różnica pomiędzy naturalną ewakuacją wydzieliny, a jej ręcznym wyciskaniem. Różnica ta dotyczy natężenia zapachu. Przecież „sztucznie” opróżniając gruczoły, wydzieliny zawsze będzie więcej, a dodatkowo odległość od miejsca największej intensywności zapachów jest nieporównywalnie mniejsza. Stajesz oko w oko z – nie bójmy się nazwać tego po imieniu – okropnym, nierzadko aż szczypiącym w oczy i zwalającym z nóg – smrodem, a wszelkie twoje mechanizmy obronne (choćby najprostsze zatkanie nosa) są niedostępne, ponieważ obie ręce aktualnie masz zajęte. Czy aby na pewno jesteś na to gotowy? Nie próbuję odwieść Cię od tego pomysłu; chcę jedynie otwarcie postawić sprawę – opróżnianie gruczołów okołoodbytowych u psa absolutnie nie jest zalecane dla opiekunów wrażliwych na zapachy. Jeśli podejmiesz się wyzwania, przeczytaj jak można tego dokonać Istnieją dwie drogi postępowania. Jeśli Twój pies nie miał nigdy wyciskanych gruczołów oraz nie wykazywał ani nie wykazuje żadnych niepokojących objawów związanych z nimi, spokojnie możesz zrezygnować z oczyszczania gruczołów. Twój zwierzak świetnie sobie radzi samodzielnie, a fakt, że nigdy nie widziałeś, by nadmiernie interesował się ich okolicą świadczy jedynie o tym, że zatoki są zdrowe i nie wymagają wsparcia z naszej strony. Natura radzi sobie sama. Jeśli natomiast zachodzi konieczność regularnego opróżniania zatok u Twojego psa, nie ma przeciwwskazań do tego, byś robił to samodzielnie, pod warunkiem, że czynność ta nie sprawia zwierzęciu bólu, a zatoki nie są chore. W przeciwnym wypadku lepiej jest pozwolić zrobić to lekarzowi weterynarii. W przypadku, gdybyś bardzo chciał nauczyć się opróżniać zatoki u swojego psa (dobrze to przemyśl, nie jest to przyjemne zajęcie), w pierwszej kolejności poproś lekarza, opiekującego się twoim podopiecznym o wskazówki, jak zrobić to poprawnie. Przygotuj sobie następujące pomoce: ręczniki papierowe – duża ilość, rękawiczki lateksowe, ochrona na ubranie (może być fartuch lub folia; cokolwiek, co ochroni Cię przed „salwą” z gruczołów okołoodbytowych). Czyszczenie gruczołów okołoodbytowych u psa Złóż kilka ręczników papierowych w taki sposób, aby utworzyły one coś w rodzaju chłonnej poduszki. Unieś ogon psa i podłóż ręczniki papierowe tuż w okolicy odbytu tak, by w momencie wyciskania gruczołów znajdowały się ona w bezpośredniej „linii ognia”. To może wydawać się śmieszne, ale nawet lekarzom (w tym także i mnie:) ) zdarza się, iż podczas tej czynności wydzielina – z jakąś zadziwiającą celnością – ląduje wprost na ich twarzy, nie omijając niestety nawet okolic oczu. Tak więc bądź ostrożny i naprawdę solidnie się zabezpiecz. Uwierz mi – pomimo całego ogromu miłości do swojego pupila to starcie może chwilowo nadwyrężyć Wasze uczucia 😉 Odnosząc odbyt Twojego psa do tarczy zegarowej, umieść kciuk oraz palec wskazujący mniej więcej na pozycji godziny 4. oraz 8. Delikatnie ściśnij palcami odbyt psa w tym miejscu – powinieneś poczuć, że uciskana przestrzeń staje się mniejsza. Drugą ręką trzymaj ręczniki cały czas tuż pod ogonem psa – dzięki temu wydzielina wsiąka bezpośrednio w tą osłonę. Po skończonej czynności wyrzuć ręczniki, wytrzyj pupę psiaka, a następnie dokładnie umyj ręce. Przy takim zewnętrznym uciskaniu woreczków gruczołowych są one razem ściskane w jednym momencie. Istnieje również drugi sposób, polegający na wprowadzeniu palca do odbytu i wyciskaniu każdej zatoki z osobna. Osobiście preferuję tę metodę, ponieważ w trakcie opróżniania zatok omacuję jednocześnie ich okolice, oceniam konsystencję oraz sprawdzam, czy rzeczywiście wszystko jest w porządku. Jednak z pewnych względów zalecam, byś raczej opanował metodę zewnętrznej ekspresji zatok około odbytowych. Jeśli wyciskanie jest nieproduktywne, ponieważ mimo wszelkich dobrych chęci nie udaje Ci się ewakuować wydzieliny, albo – co gorsza – pies naprawdę się denerwuje i pokazuje ból – odstąp od opróżniania gruczołów. Istnieje bowiem niebezpieczeństwo, że doszło do ich zatkania lub też znajdują się one już w stanie zapalnym, toteż wszelkie manipulacje w ich okolicach nie dość, że sprawią zwierzęciu cierpienie, to jeszcze może dojść do uszkodzenia delikatnych struktur. W takiej sytuacji powinieneś zabrać psa do lekarza weterynarii, ponieważ może tu być wymagane coś więcej, niż tylko samo opróżnienie gruczołów. Dobrą praktyką jest sprawdzanie zatok okołoodbytowych średnio co 6 miesięcy pod warunkiem, że zachowanie Twojego pupila nie wskazuje na to, by były one chore. W przeciwnym wypadku należy kontrolować je częściej (zależnie od nasilenia objawów klinicznych). Nie ma złotej reguły mówiącej o tym, jak często należy wyciskać zatoki okołoodbytowej, ponieważ jest to cecha bardzo indywidualna. Można powiedzieć w skrócie – powinno się opróżniać ręcznie zatoki w zależności od potrzeby. Ogólnie rzecz biorąc dzieje się to podczas defekacji, więc jeśli przebiega ona bez zarzutu, nie powinno być większych problemów. Jednakże czasem należy pomóc zwierzęciu w tych sprawach. Lekarz weterynarii na podstawie badania rektalnego, obecności czynników predysponujących oraz oceny charakteru wydzieliny dopasuje częstotliwość kontroli stanu zatok. Pamiętać należy, iż zbyt częste wyciskanie zatok (czasami bez potrzeby) doprowadza do pewnego rodzaju „nadczynności” gruczołów, a także może prowadzić niewielkiego stopnia stanu zapalnego, dlatego też nie powinno się przesadzać z ich nadmiernym opróżnianiem. Podsumowanie Choroby zatok okołoodbytowych zdarzają się często u psów Podsumowując ten artykuł, chciałabym zwrócić twoją uwagę na bardzo ważny aspekt: Schorzenia zatok okołoodbytowych zdarzają się stosunkowo często u psów, a jest to dla nich problem naprawdę bolesny. Zwierzę nie potrafi powiedzieć, co go boli, zachowuje się więc w taki sposób, by sobie ulżyć. Twoja rola – jako troskliwego i spostrzegawczego opiekuna – jest tu nie do przecenienia. Najważniejszą sprawą, jaką możesz zrobić dla swojego psa to obserwować, ograniczać wymienione w artykule czynniki predysponujące oraz reagować w sytuacji pojawienia się problemu. Poniżej jeszcze w skrócie przedstawiam najważniejsze punkty tego opracowania: Pies ma zatoki okołoodbytowe, które relatywnie często „zapychają” się lub nawet chorują. Zapach wydzieliny nie jest przyjemny, ale też nikt nie zmusza cię, być go wąchał. Jeśli go czujesz, oznacza to, że prawdopodobnie toczy się jakiś proces zapalny w obrębie zatok. Stan zatok powinien być regularnie sprawdzany przez lekarza weterynarii, a w razie potrzeby powinny one być opróżniane. Najczęściej dochodzi do zatkania przewodów wyprowadzających tych woreczków, a stany, które do tego doprowadzają to: Dysfunkcja, Zapalenie, Ropień, Nowotwór. Zatkanie zatoki może w szybkim tempie doprowadzić do jej pęknięcia. Nie ma uchwytnych przyczyn występowania stanów chorobowych zatok, jednak są pewne czynniki predysponujące. Warto nad nimi popracować. Leczenie farmakologiczne chorób zatok nie jest skomplikowane, ale może być bardzo długie, a nawet nieskuteczne. Bywa, że konieczna jest chirurgia. Zatoki powinno się wyciskać w zależności od potrzeby. Gruczolaki są łagodnymi nowotworami, które tworzą się z tkanki nabłonkowej gruczołów wydzielania zewnętrznego i wewnętrznego. Gruczolaki najczęściej rozwijają się w pobliżu narządów, stąd w medycynie wyróżnia się gruczolaki przysadki, nadnercza, jelita grubego, tarczycy, wątroby, prostaty czy płuc. Niegroźnych gruczolaków nie należy mylić z gruczolakorakiem, ponieważ jest to zupełnie inne schorzenie. Spis treściGruczolaki: niejasne przyczynyGruczolaki: rodzajeGruczolaki: diagnozaJaki gruczolak, takie objawyGruczolak nadnerczaGruczolak cewkowy jelita grubegoGruczolak tarczycy i przytarczycGruczolak prostaty (gruczołu krokowego) Poradnik Zdrowie: kiedy iść do onkologa? Gruczolaki, czyli łagodne zmiany nowotworowe rozwijają się, gdy rozpocznie się proces nieprawidłowego rozrostu tkanki nabłonkowej. Niektórzy uczeni twierdzą, że mogą one powstawać w bliskości wszystkich narządów wewnętrznych. Gruczolaki mogą rozwijać się bez jakichkolwiek objawów lub manifestować się dokuczliwymi dolegliwościami. Wszystko zależy od miejsca ich położenia i budowy. Niektóre z gruczolaków są aktywne hormonalnie, co oznacza, że mają bardzo istotny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Zazwyczaj hormonalna aktywność gruczolaków prowadzi do zaburzenia przebiegu poprawnego działania wielu narządów. Gruczolaki: niejasne przyczyny Wciąż nie udaje się ustalić jednoznacznej przyczyny powstawania gruczolaków. Prawdopodobną przyczyną rozwoju gruczolaków są zmiany o podłożu genetycznym. Dlatego wszystkie osoby, w rodzinie których występowały gruczolaki powinny się częściej badać. Ważne, aby zapamiętać, jakiego narządu dotyczyły. Taka wiedza może być cenna podpowiedzią dla diagnozującego nas lekarza. Gruczolaki: rodzaje Już wiemy, że gruczolaki mogą występować przy różnych spotyka się gruczolaki: gruczolak przysadki mózgowej gruczolak trzustki gruczolak nadnercza gruczolak żołądka gruczolak wątroby gruczolak prostaty Gruczolaki: diagnoza Diagnozowanie gruczolaków jest uzależnione od miejsca ich występowania. Za każdym razem metody ich wykrywania dobiera się indywidualnie. Czasem wystarczy wykonać badania hormonalne, innym razem konieczna jest kolonoskopia, badanie USG, scyntygrafia lub tomografia komputerowa czy biopsja. Tak różnorodne badania diagnostyczne pozwalają odróżnić łagodnego gruczolaka od złośliwego gruczolakoraka. Jaki gruczolak, takie objawy Gruczolak przysadki to guz zlokalizowany w dolnej części czaszki, w zagłębieniu kości klinowej nazywanej siodłem tureckim. Większe guzy, powyżej 10 mm średnicy nazywa się gruczolakami, a te które mają mniejszą średnicę mikrogruczolakami. Guzy te są aktywne hormonalnie, czyli wydzielają hormony. W zależności od rodzaju wydzielanych hormonów mówi się o: gruczolakach prolaktynowych (ponad 50% przypadków) gruczolakach wytwarzających hormon wzrostu (15-25% przypadków) gruczolakach kortykotropowych (5% przypadków) Do 20% gruczolaków przysadki mózgowej stanowią gruczolaki, które nie wydzielają hormonów, przez co są nazywane gruczolakami niewydzielającymi. Różne gruczolaki przysadki mogą wywoływać różne objawy np.: zaburzenia hormonalne nadmierne tycie zaburzenia wzrostu chorobę Cushinga, która polega na nadmiernym stężeniu kortyzolu w surowicy krwi lub w moczu Ale bywa i tak, że guz nie daje żadnych objawów, a czasami bóle głowy i ucisk w okolicy nerwu wzrokowego, bo bywa powodem zaburzeń widzenia. Bez względu na typ i umiejscowienie gruczolaka przysadki w pierwszej kolejności stosuje się leczenie farmakologiczne pozwalające unormować gospodarkę hormonalną, którą rozregulował rozwijający się nowotwór. W przypadku braku skuteczności farmaceutyków niezbędna może być operacja. Gruczolak nadnercza To dość rzadkie schorzenie, które zwykle przybiera postać gruczolaka kory nadnercza. Guz bardzo często nie daje żadnych objawów i dlatego jest wykrywany przy okazji diagnozowania innych dolegliwości przy wykorzystaniu tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Zdarza się jednak, że guzy aktywne hormonalnie są groźne dla zdrowia i wywołują nieprzyjemne dolegliwości. Tak jest np. w zespole Cushinga, którego objawy to problemy ze skórą otyłość brzuszna zaburzenia miesiączkowania nadmierne owłosienie cukrzyca osteoporoza Jedyna skuteczną metodą pokonania gruczolaka nadnercza jest chirurgiczne usunięcie zmiany. Gruczolak cewkowy jelita grubego Może występować w trzech postaciach, czyli jako gruczolak cewkowy, gruczolak kosmkowy i mieszany. Ryzyko wystąpienia tych form gruczolaków jest znacznie podwyższone u osób chorych na wrzodziejące zapalenie jelit, chorobę Leśniowskiego-Crohna. Narażone są też osoby otyłe, palacze, a także ci, u których w rodzinie wystąpiły nowotwory jelita grubego. Warto zapamiętać, że nieleczona zmiana łagodna może z czasem przekształcić się w złośliwą. Najczęściej dzieje się tak w przypadku zmian o charakterze kosmkowym. Gruczolaki cewkowe stanowią ok. 75% wszystkich gruczolaków jelita grubego. Mają zwykle do 10 mm średnicy i mogą rosnąć w grupach. Zwykle występują w esicy, niekiedy także jako gruczolak odbytu. Szacuje się, że do 5% zmian cewkowych przybiera z czasem formę złośliwą. Gruczolak tarczycy i przytarczyc Gruczolaki tarczycy łatwo można wykryć poprzez palpacyjne badanie szyi. Lekarz pod palcami może wyczuć wyraźne, ale niewielkie zgrubienia lub grudki. Takie gruczolaki z czasem lubią się powiększać. Wtedy uciskając sąsiadujące z nimi narządy mogą być przyczyną chrypki lub zmiany barwy głosu. Gruczolaki tarczycy występują pojedynczo lub w grupach. Obecnie rzadko się zdarza, aby utworzyły tzw. wole tarczycowe. Aktywne hormonalnie gruczolaki są przyczyną nadczynności tarczycy lub nadczynności przytarczyc. Podobnie jak inne gruczolaki, wymagają leczenia farmakologicznego i/lub operacyjnego. Gruczolak prostaty (gruczołu krokowego) Gruczolak gruczołu krokowego (stercza, prostaty) rozwija się zazwyczaj u mężczyzn po 50. roku życia. Przerost gruczołu krokowego może objawiać się uciskiem na cewkę moczową oraz trudnościami podczas oddawania moczu, których konsekwencją bywa zaleganie moczu i częste zapalenie pęcherza. Objawy te są dokuczliwe i utrudniają normalne funkcjonowanie, ponieważ przy źle opróżnionym pęcherzu zdarza się niekontrolowany wypływa moczu. Przy gruczolakach prostaty stosuje się leczenie farmakologiczne, które ma na celu złagodzenie objawów i uregulowanie oddawania moczu. Gdy kuracja nie jest skuteczna, konieczne jest leczenie operacyjne. Dziennikarka od ponad 40 lat zaangażowana w popularyzację edukacji zdrowotnej. Laureatka wielu konkursów dla dziennikarzy zajmujących się medycyną i zdrowiem. Otrzymała m. in. Nagrodę Zaufania „Złoty OTIS” w kategorii „Media i Zdrowie”, Wyróżnienie Św. Kamila przyznawane z okazji Światowego Dnia Chorego, dwukrotnie „Kryształowe Pióro” w ogólnopolskim konkursie dla dziennikarzy promujących zdrowie oraz wiele nagród i wyróżnień w konkursach na „Dziennikarza Medycznego Roku” organizowanego przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia. Gruczolakorak to nowotwór złośliwy, który rozwija się w narządach z tkanką nabłonkową. Zwykle pojawia się w: przewodzie pokarmowym, gruczołach dokrewnych, trzustce, wątrobie, trzonie macicy, jajnikach, płucach, gruczole krokowym, śliniankach, sutku oraz nerkach. Gruczolak może powstać w wyniku zezłośliwienia gruczolaka. Dlatego tak ważne jest rozpoznanie i leczenie – czym jest?Gruczolakorak, czyli rak gruczołowy jest jednym z najczęściej pojawiających się nowotworów złośliwych w obrębie narządów, na podłożu tkanki nabłonkowej. Jego specyfika opiera się na tym, że swoją budową naśladuje czasem sposób utkania zdrowego narządu. To, jakie są rokowania uzależnione jest od czasu wykrycia, czyli tego, w jakim stadium jest rak gruczołowy. Adenocarcinoma, pod taką nazwą również występuje gruczolakorak – może też występować na podłożu metaplazji, a więc zastąpienia dojrzałej tkanki inną zróżnicowaną w przypadku jej podrażnienia. Chociaż brak dokładnych danych co do występowania raka gruczołowego to przyjmuje się, że wśród nowotworów odpowiada on za około 50 proc. zachorowań u kobiet i nieco mniej u gruczolakorakaObecna medycyna nie jest w stanie jednoznacznie określić przyczyn gruczolaka. Istnieją jednak czynniki ryzyka, które mają znaczący wpływ na rozwój tego nowotworu. Mowa tu w głównej mierze o:Nieprawidłowym funkcjonowaniu układu hormonalnego. Otyłości. Endometriozie. Paleniu tytoniu. Przewlekłych stanach zapalnych układu pokarmowego. Zobacz też:Jak skutecznie rzucić palenie? Poznaj proste metody i domowe sposobyOtyłość trzeba leczyć, bo sprzyja ponad 200 problemom ze zdrowiemCzym jest otyłość brzuszna i dlaczego tak bardzo szkodzi zdrowiu?Objawy gruczolakorakaW początkowej fazie rozwoju gruczolaki nie dają żadnych objawów. Pierwsze symptomy pojawiają się w zaawansowanym stadium rozwoju nowotworu. Objawy gruczolaka uzależnione są w głównej mierze od jego przełyku – objawy:Trudności w przełykaniu. Utrata masy ciała. Ból przy przełykaniu. Gruczolak żołądka – objawy:Ból w nadbrzuszu. Krwiste lub fusowate wymioty. Smoliste stolce. Brak apetytu. Niechęć do mięsa. Utrata wagi. Wyczuwalny guz w nadbrzuszu. Gruczolak jelita grubego i odbytnicy – objawy:Naprzemienne zaparcia i biegunki Świeża krew w stolcu. Stolce ze śluzem. Uczucie niepełnego wypróżnienia. Stolce ołówkowate. Niedokrwistość. Utrata masy ciała. Zobacz też:Rak jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie i rokowaniaRak odbytu – objawy i leczenieRak jajnika: cichy zabójca kobiet. Jak go wykryć?Rak szyjki macicy - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenieGruczolak wątroby – objawy:Uczucie osłabienia. Utrata masy ciała. Bóle w nadbrzuszu. Powiększenie wątroby Żółtaczka. Gruczolak trzustki – objawy:Utrata masy ciała. Stale utrzymujący się ból w jamie brzusznej, tępy, zmniejszający się w pozycji kolankowo- łokciowej. Żółtaczka. Nawracające zapalenia zakrzepowe w kończynach dolnych. Gruczolak krtani – objawy:Chrypka utrzymująca się ponad miesiąc, zwłaszcza u palaczy. Wyczuwalny guz w tchawicy. Krew w plwocinie. Gruczolak płuca, oskrzeli i tchawicy – objawy:Kaszel trwający ponad miesiąc. Poczucie duszności. Krew w plwocinie. Ból w klatce piersiowej. Nawracające zapalenia dróg oddechowych. Zobacz też:Rak trzustki – rokowania i przyczyny. Poznaj pierwsze objawy tego nowotworuRak krtani – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie Rak płuca – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenieGruczolak piersi – objawy:Wyczuwalny guz w piersi. Wyciek z brodawki krwisty lub surowiczy. Zmiana w wyglądzie brodawki: owrzodzenie lub wciągnięcie. Zmiany w obrębie skóry piersi: wciągnięcie, owrzodzenie, objaw „pomarańczowej skórki”. Gruczolak szyjki macicy – objawy:Zaburzenia miesiączkowania. Krwawienia z dróg rodnych po stosunku. Upławy podbarwione krwią o nieprzyjemnym zapachu. Gruczolak jajnika – objawy:Ból w czasie stosunku. Uczucie pełności w dole brzucha. Gruczolak gruczołu krokowego – objawy:Trudność w oddawaniu moczu. Częstomocz. Krwiomocz. Ból kości w obrębie kręgosłupa. Gruczolak nerki – objawy:Krwiomocz. Bolesność okolicy lędźwiowej. Wyczuwalny guz. Utrata masy ciała. Niedokrwistość. Diagnostyka gruczolakorakaMetody diagnozowania nie różnią się mocno od metod rozpoznawania innego rodzaju nowotworów. Pierwszym krokiem jest wykonanie badań obrazowych. Zaliczają się do nich:Tomografia komputerowa. Ultrasonografia Mammografia (w przypadku gruczolaka piersi). Rezonans magnetyczny. Jeśli dana metoda wskaże na obecność guza to, pobiera się z niego materiał do badania histopatologicznego bądź cytologicznego w celu określenia rodzaju nowotworu. Wykorzystuje się do tego mało inwazyjne metody takie jak:Biopsja cienkoigłowa pod kontrolą USG w guzach ślinianek i tarczycy lub biopsja wykonywana podczas ultrasonografii endoskopowej w zmianach dróg żółciowych i trzustki. Biopsja gruboigłowa w podejrzeniu gruczolakoraka piersi i prostaty. [*]Pobranie drobnych wycinków podczas gastroskopii w podejrzeniu gruczolakoraka przełyku, a także w kolonoskopii w diagnozowaniu zmian w obrębie jelita grubego. Pobranie drobnych wycinków podczas bronchoskopii w diagnozowaniu raka płuc. Wymaz szczoteczkowy z oskrzela bądź z dróg żółciowych. Łyżeczkowanie kanału szyjki lub jamy macicy przy podejrzeniu raka gruczołowego endometrium, lub szyjki macicy. Czy manicure hybrydowy może powodować raka?W diagnostyce bardzo ważne jest określenie stopnia złośliwości histopatologicznej nowotworu poprzez wygląd jego komórek i tkanek pod mikroskopem, a także w oparciu do struktur zdrowych. To wskazuje, jak szybko nowotwór może się rozwinąć oraz rozsiać na pozostałe tkanki. O ile komórki nowotworowe i struktura tkanki nowotworowej są podobne do komórek i niezmienionej tkanki to nowotwór określa się jako „dobrze zróżnicowany”. Wyróżnia się także nowotwory „niezróżnicowane” i „słabo zróżnicowane”.Nowotworom przypisuje się stopień złośliwości od 1 do stopień złośliwości nie może zostać oszacowany. G1: dobrze zróżnicowany o niskim stopniu złośliwości. G2: umiarkowanie zróżnicowany o pośrednim stopniu złośliwości. G3: słabo zróżnicowany o wysokim stopniu złośliwości. G4: niezróżnicowany o wysoki stopniu złośliwości. Leczenie gruczolakorakaW leczeniu gruczolakoraków stosuje się wszystkie spośród dostępnych metod medycznych. Mogą to być:Zabiegi chirurgiczne. Chemioterapia. Naświetlania. Hormonoterapia i immunoterapia. Przebieg leczenia uzależniony jest od lokalizacji guza czyli tego, czy istnieje możliwość całkowitego wycięcia zmiany. Jeśli chodzi o raka gruczołowego płuc lub inny typ to leczenie uwzględnia także to, czy występują przerzuty, a także jaki jest ogólny stan pacjenta. W gruczolakoraku rokowanie uzależnione jest od narządu dotkniętego patologiczną zmianą. Na przykład, gruczolakoraki endometrium wykrywane są bardzo wcześnie i nie domagają się większego leczenia poza usunięciem macicy. Duże szanse na wieloletnie przeżycie są również podczas występowania gruczolakoraka prostaty, gdzie znaczny odsetek pacjentów poddawany jest wyłącznie chemioterapii. Najgorsze rokowania dotyczą raków gruczołowych żołądka, trzustki i jajnika. Pośrednie ryzyko dotyczy nowotworów piersi i jelita grubego, gdzie przebieg leczenia i choroby uzależniony jest od tego, na jakim etapie zostanie ona ofertyMateriały promocyjne partnera Rak odbytu to złośliwy guz końcowego otworu przewodu pokarmowego. Na jego rozwój najbardziej narażone są osoby, u których w rodzinie wystąpił już tego typu nowotwór. W grupie ryzyka znajdują się także osoby, które uprawiają seks analny bez zabezpieczenia. Jakie są przyczyny i pozostałe czynniki ryzyka raka odbytu? Jak rozpoznać objawy? Jak przebiega leczenie? Jakie są rokowania? Rak odbytu to złośliwy guz końcowego otworu przewodu pokarmowego. Jakie są przyczyny i pozostałe czynniki ryzyka raka odbytu? Jak rozpoznać objawy? Jak przebiega leczenie? Jakie są rokowania? Spis treściRak odbytu - przyczyny i czynniki ryzykaRak odbytu - objawyRak odbytu - diagnozaRak odbytu - przerzutyRak odbytu - leczenieRak odbytu - rokowania Rak odbytu to złośliwy nowotwór końcowego otworu jelita grubego, który może być zlokalizowany na brzegach odbytu lub w jego kanale. W Polsce rak odbytu zajmuje 7. w kolejności miejsce wśród kobiet i 6. miejsce wśród mężczyzn pod względem zachorowań na nowotwory złośliwe. Najczęściej dotyka osób w wieku 50-60 lat. W literaturze opisywany jest podział nowotworów odbytu na raka kanału odbytu oraz raka brzeżnego odbytu, który rozwija się w obrębie skóry. Najczęstszym typem raka tej okolicy jest nowotwór wywodzący się z nabłonka wielowarstwowego płaskiego, czyli nowotwór płaskonabłonkowy (rak brzeżny odbytu), ale obserwuje się także raka gruczołowego (rak kanału odbytu). Należy zaznaczyć, że rak odbytu nie jest tym samym, co rak odbytnicy, ponieważ odbyt i odbytnica to dwa różne odcinki przewodu pokarmowego (odbytnica to końcowy odcinek jelita grubego, zakończony odbytem). W związku z tym są to dwa różne schorzenia. Rak odbytu - przyczyny i czynniki ryzyka Nie wiadomo jakie są przyczyny raka odbytu, znane są natomiast czynniki ryzyka. Wśród nich główną rolę odgrywają uwarunkowania genetyczne (występowanie choroby w rodzinie). Również niektóre choroby o podłożu genetycznym i zapalnym ogrywają istotną rolę w powstawaniu tego nowotworu. Są to polipowatość rodzinna, zespół Lyncha, zespół Gardnera, zespół Turcota, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna. U większości osób, u których zdiagnozowano nowotwór odbytu, wykazano także obecność zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego, czyli HPV (Human Papillomavirus), głównie typu 16 i 18. Do zakażenia tym patogenem może dojść drogą płciową u osób aktywnych seksualnie. Do czynników ryzyka rozwoju procesu nowotworowego w obrębie odbytu zalicza się także przetoki i szczeliny odbytu, a także kłykciny kończyste. WARTO WIEDZIEĆ>>Brodawczak może powodować raka Do pozostałych czynników, które mogą przyczynić się do rozwoju raka odbytu, należą: zła dieta (nadmiar alkoholu, tłuszczów, czerwonego mięsa, mała ilość warzyw i owoców), otyłość, palenie papierosów. Rak odbytu - objawy Choroba przez wiele lat może przebiegać bezobjawowo. Dopiero w zaawansowanym stadium rozwoju mogą się pojawić: krew w kale krwawienie z odbytu biegunki i/lub zaparcia uczucie niepełnego wypróżnienia kolka jelitowa, która powoduje potrzebę wypróżnienia ból brzucha i/lub krocza Co jeść, aby uniknąć raka? Rak odbytu a hemoroidy (żylaki odbytu) Krew w kale, krwawienie z odbytu i uczucie niepełnego wypróżnienia nie zawsze wskazują na raka odbytu. Tego typu objawy są charakterystyczne także dla uciążliwych, ale nie stwarzających zagrożenia dla życia hemoroidów (żylaków odbytu). Jeśli jednak pojawią się dodatkowe objawy, takie jak zmienny charakter wypróżnień (raz biegunki, raz zaparcia) i bóle brzucha, są powody do niepokoju. Należy pamiętać, że rak odbytu i hemoroidy mogą ze sobą współistnieć, dlatego w przypadku pojawienia się któregokolwiek z ww. objawów należy jak najszybszej udać się do lekarza. Rak odbytu - diagnoza Rozpoznanie raka odbytu polega na obejrzeniu przez lekarza okolicy odbytu i badaniu proktologicznym - per rectum (czyli badaniu odbytu palcem). Jeśli lekarz stwierdzi niepokojące guzki, skieruje pacjenta na dodatkowe badania, takie jak rektoskopia i/lub kolonoskopia z pobraniem wycinka do oceny histopatologicznej. Jednak za najdokładniejsze jest uważane badanie miednicy rezonansem magnetycznym, zwłaszcza u chorych z zaawansowaną postacią choroby. Rak odbytu - przerzuty naczynia chłonne Pierwszym objawem choroby może być wyczuwalny guz w okolicy pachwinowej, który świadczy o regionalnych przerzutach do węzłów chłonnych. Z reguły jest to zmiana niebolesna, przesuwalna względem tkanek i skóry, a skóra nad powiększonym węzłem chłonnym lub pakietem węzłów nie powinna być zmieniona chorobowo ani nadmiernie ucieplona. Rak odbytu przerzutować może drogą węzłów chłonnych nie tylko do węzłów pachwinowych, ale także do miednicy i węzłów krezkowych. Uwidacznia się je w trakcie diagnostyki obrazowej metodami tomografii komputerowej po wcześniejszym podaniu dożylnym środka cieniującego (kontrastu) oraz rezonansu magnetycznego. naczynia krwionośne Poprzez naczynia krwionośne komórki nowotworowe przedostają się do narządów odległych. Nowotwory odbytu najczęściej powodują powstawanie nowych ognisk chorobowych do wątroby, nerek i kości. sąsiadujące narządy Rak odbytu w zaawansowanym stopniu rozwoju rozrasta się i obejmuje procesem chorobowym lokalne narządy, mięśnie okolicy krocza, pochwę, pęcherz moczowy oraz gruczoł krokowy. Rak odbytu - leczenie Leczenie raka odbytnicy polega na wycięciu odbytu. Obecnie istnieją trze metody wykonania operacji: wycięcie miejscowe, resekcja przednia z pozostawieniem zwieraczy i wycięcie brzuszno-kroczowe z wytworzeniem sztucznego odbytu, czyli kolostomii - jest to stomia wytworzona na jelicie grubym. Podczas operacji lekarz wyprowadza jelito grube na powierzchnię brzucha i zakłada worek stomijny, by umożliwić wydalanie treści jelitowej. Wybór metody zależy od wielkości guza, odległości guza od brzegu odbytu i głębokości naciekania. U pacjentów z zaawansowanym stopniem rozwoju nowotworu przed operacją zwykle wykonywane jest napromienianie w celu zniszczenia mikroprzerzutów i mikroognisk raka w węzłach chłonnych. Z kolei po operacji leczenie uzupełnia się o chemioterapię. Rak odbytu - rokowania 5-letnie przeżycie u chorych na raka odbytu wynosi około 54 proc. W psim odbycie znajdują się dwa małe gruczoły, które wydzielają oleistą substancję o charakterystycznym zapachu. Pomaga to innym psom odróżnić, czy dane zwierzę jest przestraszone czy też chce się bawić. Są to gruczoły odbytowe Twojego psa są bardzo istotną częścią jego ciała, ponieważ pełnią ważną funkcję, którą opisano poniżej. Chociaż jest to część, którą najczęściej zaniedbujemy, w tym artykule podpowiemy, dlaczego powinieneś o nie zadbać i jak to są gruczoły odbytowe i gdzie się znajdują?Gruczoły odbytowe to dwie małe “torebki”, które znajdują się w odbycie psa. Ich zadaniem jest uwalnianie substancji oleistej, która pachnie bardzo podobnie do kału Twojego zwierzęcia. To także rodzaj odchodów, więc gruczoły Twojego psa zawsze powinny być gruczołów odbytowych służy jako sposób komunikowania się z innymi psami. Jej zapach może na przykład informować inne psy o gotowości do zabawy, współżycia lub odczuwaniu zdarza się, że gruczoły są ciągle wypełnione tą substancją i pies nie może pozbyć się problemów z trawieniem. Powoduje to ból w okolicy brzucha zwierzęcia. Ponadto mogą pojawić się inne objawy, takie jak gorączka, brak apetytu lub utrata zainteresowania widzisz, chociaż są one małe, gruczoły odbytowe Twojego psa mogą powodować poważne problemy. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć jak o nie może powodować problemy?Kiedy gruczoły odbytowe Twojego psa są ciągle pełne, to dlatego, że zwierzę straciło naturalną zdolność do ich opróżniania. Wtedy zaczniesz zauważać, że Twój pies wlecze się po ziemi, próbując przycisnąć odpowiedni obszar, aby pozbyć się bólu. Zobacz także: Zwierzę – niezawodny ratownik ludzkich duszMoże także często i intensywnie lizać swój odbyt lub obsesyjnie gonić za ogonem. Jedynym celem tego typu ruchów jest złagodzenie bólu i próba naturalnego opróżnienia z gruczołami odbytowymi Twojego psa mogą być spowodowane złym odżywianiem lub niezrównoważoną dietą. Przyjrzyj się dokładnie temu co je Twój pies i czy któryś z produktów mu nie radzić sobie z problemami z gruczołami odbytowymi Twojego psa?Kiedy u Twojego psa nagromadzi się zbyt dużo płynu w gruczołach, musisz pomóc mu w ich opróżnieniu. Jeśli nie chcesz iść do weterynarza, możesz to zrobić samodzielnie w domu. Aby to zrobić, postępuj zgodnie z poniższymi wskazówkami: Dowiedz się od profesjonalisty, jak to poprawnie zrobić. Zapytaj weterynarza, jak przeprowadzić opróżnianie gruczołów i nie spiesz się, dopóki nie zrozumiesz wszystkich kroków, jakie powinieneś wykonać. Oboje musicie być spokojni. Zarówno Ty, jak i Twój pies, musicie być zrelaksowani i znajdować się w otoczeniu, w którym panuje spokój i brak jest rozpraszających bodźców. Zlokalizuj gruczoły swojego psa. Pierwszą rzeczą jest próba odnalezienia gruczołów odbytowych u Twojego psa. Rób to bez pośpiechu i bez gwałtownych ruchów. Podczas tej czynności rozmawiaj z psem i głaskaj go, aby zwierzę nie czuło strachu. Kiedy już znajdziesz gruczoły odbytowe i zobaczysz, że są pełne, załóż rękawiczki i ściśnij je po obu stronach, tak jak podczas wyciskania pryszczy. Nie zapomnij podłożyć ręcznika lub szmatki pod zwierzę, aby nie poplamić podłogi, gdy wyleje się płyn. Daj psu nagrodę. Jeśli uważasz, że choć było to konieczne, ale nieprzyjemne dla Ciebie, zapewniamy Cię, że dla Twojego psa było to jeszcze mniej przyjemne. Z tego względu zasługuje na nagrodę. Jest to krok, o którym nie wolno zapomnieć. Pamiętaj, że Twój pies jest żywą istotą, która polega na Tobie. Dlatego musisz być świadomy wszelkich problemów, jakie może mieć i robić wszystko, co możliwe, aby je rozwiązać.

gruczolak odbytu u psa rokowania